پایگاه اطلاع رسانی ستاد حقوق بشر- افسانه شیپوری: دادگاه قاتل جورج فلوید، شهروند 46 ساله آمریکایی اواخر هفته گذشته در حالی برگزار شد که بسیاری از تحلیلگران و کارشناسان این دادگاه را دادگاهی متناسب با جرم ندانسته‌اند. همزمان با برگزاری این دادگاه نه تنها از خشونت پلیس امریکا علیه سیاهان کاسته نشد بلکه کمی آن‌سوتر از محل همین دادگاه، یک افسر پلیس در مینه‌سوتا پس از شلیک به دانته رایت، جوان 20 ساله سیاهپوست را به قتل رساند که این اقدام اعتراضات به قتل سیاهان را در این کشور به اوج خود رسانید.
دکتر «ثمانه اکوان» تحلیلگر مسائل آمریکا، در گفتگو با پایگاه اطلاع رسانی ستاد حقوق بشر، دلایل خشونت روزافزون پلیس امریکا با وجود برگزاری دادگاه درک چاوین و همچنین مسئله تبعیض نژادی در ایالات متحده را تشریح کرده که مشروح آن رادر ادامه می‌خوانید.
* به نظر شما علت محاکمه قاتل جورج فلوید چیست؟ در حالی که طبق آمار برای بیش از 98 درصد از قربانیان پلیس دادگاهی تشکیل نمی‌شود!
علت تسریع برگزاری محاکمه پلیسی که جورج فلوید را به قتل رسانده بود، اعتراضاتی بود که حامیان جنبش «جان سیاهان مهم است» به راه انداختتند و موجب شدند برای چند ماه افکار عمومی جهان درگیر این ماجرا شود و مردم، مجازات پلیس خاطی را با جدیت از دستگاه قضائی امریکا مطالبه کنند. اعتراضات به حدی وسیع بود که مقامات امریکایی نتوانستند معترضان را از خیابان‌های واشنگتن تا سانفرانسیسکو و لس‌آنجلس و در تمام 50 ایالت آمریکا متفرق کنند.
میزان خشم و نفرت مردم از اقدامات خشونت آمیز پلیس به حدی رسید که این اعتراضات توانست بر رای مردم در انتخابات ریاست جمهوری 2020 نیز تاثیر بگذارد و همین مسئله باعث دوری مردم از ترامپ و نزدیک شدن آنها به کاندیدای دموکرات‌ها شد. بنابراین می‌توان گفت پرونده قتل فلوید از نظر افکار عمومی و رسانه‌ای با تمام پرونده‌های قبلی که در آن خشونت پلیس منجر به قتل یک سیاهپوست شد، به شدت متفاوت بود.
* جامعه امریکا از برگزاری این دادگاه و محکوم شدن قاتل بسیار خوشحال و خرسند به نظر می‌رسد، اما در واقع این یکی از معدود پیروزی‌ها‌ها برای سیاهپوستان است؛ آیا فکر می‌کنید روال محکومیت افسران قاتل افزایش پیدا کند یا فقط فشار افکار عمومی باعث شده این دادگاه به محکومیت قاتل رای بدهد؟
مهم‌ترین مسئله در این خصوص که باعث شادی مردم و حتی وارد شدن سیاستمداران و روسای جمهوری قبلی و فعلی آمریکا شد، بی سابقه بودن برگزاری چنین دادگاهی است. بر اساس رویه و قانونی که تاکنون در دادگاه‌های آمریکا دنبال می‌شد، افسران پلیس را که حین خدمت، مردم را به قتل می‌رسانند تحت تعقیب قضایی قرار نمی‌گرفتند و اتحادیه‌های اعضای پلیس نیز به دلیل نفوذ خود در سیستم قضائی، مانع ازهرگونه تعقیب قضایی افسران خود می‌شدند.
این پرونده، اما رویه به طریق دیگری پیش رفت، در وهله‌ی اول درک چاوین به دلیل خشونت بیش از حد در بازداشت جورج فلوید، از کار برکنار شد و بعد به عنوان فردی عادی مورد تعقیب قضایی قرار گرفت. فشار افکار عمومی به شدت در این پرونده تاثیرگذار بوده و از این پس نیز می‌تواند باعث تحرکات جدی تر برای اصلاح قوانین پلیس در آمریکا شود.
* آیا افکار عمومی معتقد هستند میان جرم و محکومیت تناسبی برقرار است یا خیر؟
انتقاد جامعه امریکا این است که قوانین‌شان مخصوصا دادرس‌ها و بازرس‌های سیستم قضایی این کشور به شدت با پلیس همکاری می‌کنند و اجازه نمی‌دهند به تخلف و جرم پلیس رسیدگی شود به همین دلیل در دادگاه‌های مختلف اگر هم پلیس دادگاهی شود یا او را تبریه می‌کنند یا قتل غیرعمد محسوب می‌شود.
در دادگاه فلوید، پلیس قاتل به جرم قتل عمد درجه دو و درجه سه محکوم شد. به همین دلیل گفته می‌شود تناسبی بین جرم و حکمی که صادر می‌شود، وجود ندارد و کسانی که در حوزه‌های اجتماعی و حوزه حقوق بشر و سازمان‌های مردم نهاد فعالیت می‌کنند در تلاش هستند تعریف جدیدی برای جرم‌های پلیس در نظر بگیرند که بتوانند با این جرم‌ها مقابله کنند.
* آیا برگزاری چنین دادگاه هایی در کاهش خشونت سیستماتیک پلیس علیه سیاه پوستان نقشی خواهد داشت؟ مخصوصا که دیدیم چطور همزمان با برگزاری دادگاه، «دانته رایت»ها قربانی خشونت پلیس شده و می‌شوند؟
تا به حال چنین دادگاه‌هایی برگزار نشده است؛ پلیس‌ها دست خود را باز می‌دانستند که هر کاری می‌خواهند انجام دهند، البته از این به بعد به خاطر حکمی که برای چاوین صادر شده که حکم سنگینی است و تا ۴۰ سال حبس دارد، شاید موجب شود خشونت در میان افسران پلیس به دلیل ترس از عواقب آن کاهش یابد، ولی چون قانون هنوز از پلیس‌ها حمایت می‌کند، زمان دادگاه که بگذرد خشونت سیسماتیک نیز ادامه پیدا خواهد کرد؛ همانطور که همزمان با این دادگاه اعمال خشونت از سوی پلیس انجام شد.
چنین خشونت‌هایی علیه اقلیت‌های نژادی نیازمند قانون‌گذاری و سیاستگذاری است، بنابراین تغییر آن به این راحتی نیست.
* آیا آزادی حمل سلاح در آمریکا عاملی برای کشتار جمعی در این کشور شده و در عین حال پلیس را به خشونت بیشتر علیه مردم تشویق می‌کند؟
آزادی حمل سلاح یکی از مواردی است که باعث شده مواجهه با متهمین با ترس بیشتری صورت بگیرد؛ چون همیشه بر این اساس که هر متهمی سلاح دارد و از خود در برابر پلیس دفاع می‌کند، اعمال خشونت از سوی پلیس نیز بیشتر می‌شود. اینکه الان دموکرات‌ها ماجرای قوانین حمل اسلحه و برگزار شدن دادگاه‌ها را دنبال و پیگیری می‌کنند می‌خواهند هر دو مسئله را با هم حل کنند؛ دموکرات‌ها بر این باورند آزاد بودن اسلحه در دست همه مانعی برای توقف خشونت‌ها در امریکا است.
* چرا با روی کار آمدن احزاب مختلف و شعارهای کاندیداهای ریاست جمهوری برای حل و فصل مسائل مهم جامعه اقلیت‌های نژادی، هنوز ایالات متحده با تبعیض نژادی مواجه است؟
نژادپرستی در ایالات متحده ساختاری و سیتماتیک است؛ وقتی فردی مانند ترامپ با وجود شعارهای نژادپرستی طرفدار پیدا می‌کند و بر سمت ریاست جمهوری می‌نشیند، این امر نشان می‌دهد سفید برترپنداری به راحتی در امریکا از میان نخواهد رفت چون عده‌ای در این کشور هرگز سیاهان را نخواهند پذیرفت. این دادگاه اولین گام است و گام بعدی مبارزه با نژادپرستی ساختاری که در فرهنگ امریکایی وجود دارد کار بسیار سختی است که ممکن است چندین دهه زمان ببرد.