یکی از اسناد مهمّ افتخار جامعه اسلام مخصوصاً تشیّع، عهدنامه امیرمؤمنان علیهالسّلام به مالک اشتر علیه الرحمه است که پس از قریب به هزار و چهارصد سال، همچنان معتبرترین اعلامیّه حقوق بشر است.
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی ستاد حقوق بشر، امروز جمعه مصادف است با ۲۱ ماه مبارک رمضان , سالروز شهادت امیرالمومنین علی علیه السلام، ابرمردی که برای آمدنش خانه خدا شکافت و برای رفتن اولین عاشق اسلام، فرق مبارکش را براساس کینه و عداوت شکافتند تا اولین شهید محراب شود و در بهترین لحظه و مکان بر روی زمین دعوت حق را لبیک گوید.
در باب فضائل و سیره نیکوی امام علی (ع) گفته ها و شنیده ها بسیار است. اینجا به تفاوت یکی از اسناد مهم افتخار جامعه اسلامی بخصوص تشیع یعنی عهدنامه امیرالمومنین علیه السلام_ که به تمامی بر حقوق عامه و کرامت انسانی به مالک اشتر علیه الرحمه تاکید شده است_ با اعلامیه جهانی حقوق بشر، می پردازیم که در پی می آید.
در مقایسه اعلامیّه حقوق بشر با عهدنامه مالک اشتر، میبینیم در تمام مواد، جملات عهدنامه کاملتر و رساتر است؛ با این تفاوت که: اول؛ اعلامیّه حقوق بشر را در عصری که به اصطلاح، دنیا پیشرفت کرده، نوشتهاند و پس از چند مرتبه تکمیل، به صورت فعلی در آمده است؛ امّا امام علی علیهالسّلام عهدنامه را بیش از سیزده قرن قبل در موقعی که این حقوق، مطرح و مورد توجّه نبوده است، مرقوم فرمود.
دوم؛ در اطراف موادّ این عهدنامه و مضمون و الفاظ و متن آن، علمای حقوق و دانشمندان کشورهای مختلف اظهار نظر کرده و بررسیها نموده، و در روزنامهها در معرض افکار عموم گذاردند، و با اشتراک مساعی آن را نوشتند.
امّا امام علی علیهالسّلام شخصاً و بدون اینکه با احدی مشورت کرده باشد، هنگامی که مالک اشتر را به حکومت مصر معیّن فرمود، این عهدنامه را نوشت.
سوم؛ غربی ها وقتی اعلامیّه حقوق بشر را نوشتند، هر چه توانستند بر سر ملل دنیا، به خصوص ملل ضعیف و استعمار زده و محروم منّت گذارده و به آن افتخار کردند؛ در حالی که امام در اعلام این حقوق برای بشر به احدی منّت نمیگذاشت، و آن را انجام وظیفه میدانست.
چهارم؛ کسانی که اعلامیّه حقوق بشر را به دنیا عرضه داشتند، و خود را بنیانگذار آن (البتّه به دروغ) معرّفی نمودند، خودشان برای این اعلامیّه احترامی قایل نیستند؛ و در موقعی که پای منافعشان در بین باشد، موادّ آن را زیر پا میگذارند و به آن عمل نمیکنند.
امّا امام علیهالسّلام به شهادت تاریخ، خودش در عمل به این عهدنامه پیش قدمتر بود، و از موادّ آن هرگز تخلّف نفرمود.