همزمان با برگزاری اجلاس پنجاه و دوم شورای حقوق بشر، موسسه صیانت از حقوق زنان با همکاری شماری از سازمانهای غیردولتی پنل وضعیت حقوق بشر در ایران با موضوع تاثیر تحریم ها بر حق بر سلامت را برگزار کرد.
به گزارش مدیریت ارتباطات و اطلاع رسانی معاونت امور بینالملل قوه قضاییه و ستاد حقو بشر، در این پنل که با مشارکت سمن های ایرانی از جمله: شبکه ارتباطی سازمانهای غیردولتی زنان ایران، انجمن تالاسمی، انجمن اتیسم، انجمن هموفیلی، کانون فرهیختگان و بنیاد مستشهدین عاشورا در تاریخ 24 اسفند مصادف با 15 مارس 2023 برگزار شد. سخنرانان به بررسی ابعاد مختلف تاثیر تحریمها بر حق برسلامت و حیات بیماران خاص پرداختند. در این نشست علاوه بر نمایندگان سازمانهای غیردولتی، نمایندگان دولتها از جمله آمریکا حضور داشتند. اثر مخرب تحریم ها بر کشورها در ابتدای این نشست مدیرعامل موسسه صیانت از حقوق زنان به تشریح تاثیر تحریم های یکجانبه بر سلامت بیماران ایرانی پرداخت و گفت: تحریم های اقتصادی ابزار قدرتمندی در دست کشورهایی است که آن را اعمال می کنند. اثرات مخرب تحریم ها بر کشورهای هدف بسیار گسترده و غیرقابل انکار است. بررسی پیامدهای تحریمها در کشورهای آسیبدیده نشان میدهد که بیشترین درد و رنج این محدودیتها بر مردم عادی تحمیل شده و موازین حقوق بشر بهویژه در حوزه غذا و دارو بهطور گسترده توسط تحریمها نقض شده است. این در حالی است که در تحریم های شورای امنیت سازمان ملل متحد علیه کشورهای هدف، دارو و غذا مستثنی شده اند. صفری افزود: به طور کلی حق دسترسی به دارو و تجهیزات پزشکی در اسناد بین المللی در چارچوب حق بر سلامت و حق حیات مورد بررسی قرار گرفته است. از سوی دیگر، حق دسترسی به دارو و تجهیزات پزشکی با حق حیات پیوندی ناگسستنی دارد، زیرا ممنوعیت دسترسی به دارو مستقیماً جان و حق حیات افراد را تهدید می کند. حق حیات جزء اساسی و اساسی حقوق بشر است و اصولی است که دولتها نمی توانند آن را نقض کنند. این در حالی است که جهان با افزایش گسترده ای در استفاده از تحریم های یکجانبه، اعم از اولیه و ثانویه، و اعمال فراسرزمینی صلاحیت از طریق تحریم ها، مجازات های مدنی و کیفری، از جمله علیه اتباع کشورهای ثالث، مواجه است که منجر به رشد چشمگیر سیاست های کاهش خطر می شود و رعایت بیش از حد تحریم های یکجانبه شده است. وی تصریح کرد: تطابق بیش از حد به یک عمل گسترده در مقیاس جهانی تبدیل شده است و باید به عنوان یک خطر مهم جدید برای قوانین بین المللی و حقوق بشر شناخته شود. همه افراد کشورهای تحت تحریم بدون توجه به ملیت آنها و همچنین اتباع این کشورها در خارج از کشور را تحت تأثیر قرار می دهد و عملاً آنها را از هرگونه فعالیت فرامرزی از جمله تجارت، کار، تراکنش های مالی، پروژه های دانشگاهی، تحقیقات و انتشارات و مشارکت در همکاری های بین المللی حتی در زمینه های بهداشت، غذا، علم، فرهنگ و ورزش باز می دارد. امروز، در این پنل، من و همکارانم تلاش داریم تا نکاتی را در باب تاثیر تحریم های ظالمانه بر حق بر سلامت بیماران ارائه نماییم. تاثیر تحریم ها بر زندگی کودکان اوتیسم غلامرضا حاجتی، عضو هیئت مدیره انجمن اوتیسم در خصوص عوارض مستقیم و غیر مستقیم تحریم ها بر مقابله با بیماری اوتیسم در سال های اخیر اینگونه بیان کرد: ماموریت اصلی انجمن شناسایی نیازهای کودکان اوتیسم و خانواده های آنان و حمایتگری برای زندگی بهتر ، ارتقا کیفیت زندگی و استقلال کودکان از طریق آموزش های لازم تا حد ممکن است . مطالبه گری از جامعه در هر دو بعد داخل کشور و بین المللی از محور های اصلی فعالیت انجمن میباشد. وی افزود: انزوای اجتماعی، مشکلات شغلی و سختی در پیدا کردن شغل، استرس، خودآزاری، هدف قلدری دیگران واقع شدن یا قلدری کردن خود فرد اوتیستیک نسبت به دیگران. خانواده و مراقبین مشکلات روحی عاطفی و روانی از قبیل استرس بیشتر، تأثیر بر روابط بینا فرزندی در خانواده، فشار اقتصادی در خانواده تجربه میکنند.در سالهای اخیرانجمن اوتیسم ایران با کودک و خانواده ای مواجه است که بدلیل عوارض مستقیم و غیر مستقیم تحریم بعضی از مواقع دسترسی به تعدادی از داروهای ضروری را ندارد. حاجتی تاکید کرد: رسالت انجمن اوتیسم ایران پی گیری هر آنچه که برای کمکرسانی به این کودکان و خانواده آنان میباشد است و در اینجا از همه کسانیکه صدای ما را در جهان میشنوند برای درد های بی پایان کودکان اوتیسم سرزمینمان می خواهیم تا برای دسترسی آنها را به داروهای لازم مساعدت بیدریغ داشته باشند همچنین ما فعالیت های لازم را با استفاده از ظرفیت های داخلی پیگیری خواهیم کرد. تحریم ها مانعی برای درمان بیماران تالاسمی یونس عرب، مدیرعامل انجمن تالاسمی ایران در خصوص تحریم های یکجانبه آمریکا و آثار آن بر دسترسی بیماران تالاسمی ایرانی به دارو و تجهیزات گفت: ایران نسبت به اکثر کشورها، شیوع بالایی از تالاسمی دارد و به عنوان یکی از مراکز اصلی این بیماری توصیف می شود. تقریباً 23000 ایرانی، مبتلا به تالاسمی هستند. مهم ترین پروتکل درمانی تالاسمی، شامل تزريق مادام العمر واحدهای خونی سازگار، در فواصل زمانی منظم و استفاده از داروی آهن زدا برای کنترل میزان آهن رسوب شده در بدن بیمار به واسطه تزریق خون است. در صورت عدم استفاده از داروهای ضد آهن، بیماران ممکن است به بیماری های ثانویه مانند دیابت، پوکی استخوان، نارسایی کلیه، مشکلات قلبی و کبدی و ... مبتلا شوند. وی افزود: تأثیر کامل تحریم های ایالات متحده آمریکا در ایران، با رعایت بیش از حد و قابل توجهی در مقیاس جهانی (که ناشی از رویه های پیچیده ، وقت گیر و یا پرهزینه است)، تشدید می شود. اجرای فراسرزمینی و ترس از مجازات برای نقض غیرعمدی تحریم های یکجانبه و موانع مرتبط با تحریم ها برای تراکنش های مالی برای کالاها و خدمات، از جمله کالاهای بشردوستانه مانند دارو که اساساً باید از حوزه تحریم ها مستثنی باشند، از جمله ویژگی های اقدامات تحریمی علیه ایران است. عرب تصریح کرد: از زمان اعمال مجدد تحریم های آمریکا، ایران با عدم دسترسی به داروهای درمان تالاسمی و اختلال در درمان این بیماران مواجه بوده است. این امر منجر به افزایش بیماری های ثانویه و مرگ و میر در بین بیماران تالاسمی ایرانی شده است. نرخ مرگ و میر بیماران تالاسمی که در گذشته بصورت سالیانه حدود 30-25 نفر بود، در سال 2018- 2021 به حدود 120- 150 نفر افزایش یافته است. مدیرعامل انجمن تالاسمی ایران چند مصداق از تضییع حقوق بنیادین بشری بیماران تالاسمی ایران به واسطه نرسیدن دارو به دلیل تحریم های یکجانبه ارائه کرد و اظهار داشت: علاوه بر موانع شغلی و فعالیت های اجتماعی، این بیماری زندگی شخصی او مانند ازدواج را نیز متأثر کرده است. این بیماران می توانند مانند مردم عادی زندگی کنند، تنها به شرط استفاده از داروهای آهن زدا، اما عدم دسترسی به این داروها، زندگی آنها را دگرگون و آنها را به مردگانی متحرک تبدیل میسازد. پیامدهای غیرانسانی تحریم های یکجانبه بر اساسی ترین حقوق انسانی نازنین فرزادی فر، مدیرعامل انجمن هموفیلی به پیامدهای غیر انسانی تحریمهای یکجانبه بر اساسیترین حقوق انسانی افراد مبتلا به بیماریهای خونی مطالبی را بیان کرد: همه ما از تحریم ها می دانیم و می دانیم تحریم های ایالات متحده آمریکا علیه جمهوری اسلامی ایران چه معنایی دارد، اما صحبت امروز من توضیحی درباره تحریم ها نیست، زیرا صحبت در مورد آن یک امر کارشناسی است. تخصص من حمایت، مراقبت و نگرانی از بیماران مبتلا به اختلالات خونریزی است. وی یادآور شد: برای من تحریم به این معناست که کودکی در سیستان و بلوچستان - استانی در جنوب شرق ایران که بالاترین میزان کمبود فاکتور 13 را در جهان دارد، با تظاهرات بالینی تهدید کننده زندگی مانند خونریزی عصبی مرکزی و حتی مرگ مواجه می شود. تنها به دلیل تاثیر تحریم ها بر نقل و انتقال مالی، مشکل در همکاری با شرکت های دارویی، مشکل در تامین مواد اولیه شرکت های دارویی و در نهایت تاخیر در ورود داروها. تحریم برای من یعنی دختری که هر روز در خوزستان – یکی دیگر از استان های جنوب ایران – نگران است که آیا با دسترسی به موقع به دارو می تواند مشکلات خونریزی قاعدگی خود را کنترل کند یا خیر! برای من تحریم یعنی مردی که پول دارد دارویش را بخرد اما به آن دسترسی ندارد. فرزادی فر تاکید کرد: تحریم بیماران هموفیلی نه تنها یک کلمه سیاسی است، بلکه بر سبک زندگی، درمان فعلی و آینده آنها تأثیر می گذارد. موضوعی که باید بر اساس حق دسترسی عادلانه همه نوع بشر به دارو و درمان به موقع مورد توجه قرار گیرد، هیچ کودکی در جهان نباید نگران دسترسی به داروهای حیاتی خود باشد. بیماران مبتلا به اختلال خونریزی بدون دارو از درد و خونریزی مداوم، ناتوانی، آسیب به اندام های حیاتی خود و مرگ رنج می برند. تاثیر تحریم ها بر ایجاد چالش در توانمندسازی زنان ایرانی عصمت سپهری، عضو شبکه ارتباطی سازمان های غیردولتی زنان در خصوص تاثیر تحریم ها بر ایجاد چالش در توانمندسازی زنان ایرانی نیز گفت: شبکه ارتباطی سازمان های غیردولتی زنان، تنها شبکه گسترده قانونی سمنهای فعال در حوزه زنان و خانواده در ایران می باشد که با هدف تبادل تجربیات و اطلاعات تخصصی و توسعه ارتباط میان اعضاء شبکه با یکدیگر و سازمانهای ملی و بینالمللی، دفاع از کرامت انسانی زن و جایگاه محوری وی در خانواده و ارتقاء آگاهی های فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی و سیاسی و حقوق بشر زنان در جامعه از سال 1374 تاسیس شد. وی افزود: این شبکه، به عنوان بزرگترین شبکه اجتماعی سازمان های مردم نهاد حوزه زنان و خانواده در ایران، با بهرهگیری از تجربیات ارزنده زنان فرهیخته سازمانهای عضو شبکه وبخش عمومی در راستای بهرهگيري از ظرفيت های عظیم مردمی، در طراحي و جاري سازي برنامههاي کاربردي حوزههاي مورد نظر جامعه مانند تحکيم خانواده، سلامت، آسیبهای اجتماعی، اشتغال و کارآفرینی و... در فرآیند تصمیمگیری و تصمیمسازی واجرای برنامههای کلان مرتبط با زنان و خانواده مشارکت مینماید. سپهری در خاتمه گفت: بنده بعنوان نماینده شبکه اینجا هستم که بگویم مشکلات تحریم وجود دارد و آنچه که امروز در غالب پنل تحریم مطرح شد نمونه و بخشی از مشکلات و چالشهایی است که شبکه با آن دست و پنجه نرم میکند لکن شبکه با وجود این مشکلات به عنوان هماهنگکننده و توانمندساز سمنها نقش خود را به خوبی ایفا میکند. با توجه به چالشهای موجود که شاید باعث کند شدن حرکت سمنها باشد اما همچنان این قطار پیشرفت در جامعه مدنی از حرکت باز نایستاده است.