استفاده بی‌رویه ایسلند از سلول انفرادی حتی برای کودکان

به گزارش سایت ستاد حقوق بشر، عفو بین‌الملل در گزارشی از عملکرد کشور ایسلند در «استفاده مضر و غیرموجه از سلول انفرادی پیش از محاکمه، عدم اطمینان از تضمین دادرسی عادلانه در درخواست‌‌های سلول انفرادی در بازداشت موقت، عدم تناسب احتمالی در اعمال سلول انفرادی در بازداشت موقت اتباع خارجی و افزایش استفاده از زور و جاسوسی توسط مقامات مجریان قانون» انتقاد کرد.

در این گزارش آمده است: کمیته سازمان ملل متحد علیه شکنجه پیش‌تر از ایسلند به دلیل عدم جرم‌انگاری شکنجه به عنوان یک جرم خاص در قوانین داخلی یا اتخاذ تعریفی مطابق با کنوانسیون ضد شکنجه انتقاد کرده بود. در آوریل 2022، کمیته سازمان ملل متحد علیه شکنجه در مورد چارچوب قانونی سلول انفرادی پیش از محاکمه در ایسلند و نحوه اعمال آن ابراز نگرانی کرد. به طور ویژه استفاده ایسلند از سلول انفرادی برای دوره‌‌های طولانی مدت و برای افراد دارای ناتوانی‌‌های روانی-اجتماعی و کودکان مطرح شده بود. همچنین تردید جدی وجود داشت که مطابق ادعای دولت ایسلند، پادمان‌هایی وجود داشته باشد که اطمینان حاصل شود از انفرادی تنها در مواقع ضروری استفاده می‌شود.

گزارش عفو بین‌الملل نشان می‌دهد که ایسلند به طور گسترده از سلول انفرادی در بازداشت موقت استفاده می‌کند که نقض ممنوعیت مطلق شکنجه و سایر رفتارها یا مجازات‌های ظالمانه، غیرانسانی یا تحقیرآمیز است و پیامدهای سنگینی برای افراد بازداشت شده و حق آنها برای محاکمه عادلانه دارد. این گزارش همچنین نگرانی‌های جدی در مورد اعمال سلول انفرادی برای کودکان و افراد بیمار، ناتوان و شرایط مختلف اعصاب و روان را بیان کرده و می‌گوید از انفرادی احتمالاً به طور نامتناسب برای اتباع خارجی استفاده می‌شود.

به گفته این سمن بین‌المللی، در سال 2023، 58 درصد از بازداشت شدگان در ایسلند به طور متوسط به مدت 8.2 روز در سلول انفرادی زندانی بوده‌اند. در دوازده سال گذشته، 1091 حکم دادگاه برای بازداشت موقت در سلول انفرادی صادر شده و 120 نفر به مدت بیش از 15 روز تحت «حبس انفرادی طولانی مدت» قرار گرفتند که نقض ممنوعیت بین المللی شکنجه و سایر رفتارهای ظالمانه، غیرانسانی یا تحقیرآمیز به شمار می‌رود.

حقوق بین‌الملل حقوق بشر، رویه‌‌های دقیقی برای استفاده از سلول انفرادی پیش از محاکمه در موارد خاص را تعیین کرده است. علاوه بر این، گزارشگر ویژه سازمان ملل در مورد شکنجه خواستار پایان دادن به استفاده از سلول انفرادی در شرایط پیش از محاکمه شده است. دیگر نهادهای حقوق بشری نیز خواستار کاهش استفاده از آن به حداقل مطلق و اقدامات جایگزین هستند. سلول انفرادی عملاً وضعیتی از فشار روانی را ایجاد می‌کند و اگر عمداً به عنوان تکنیکی برای کسب اطلاعات یا به دست آوردن اطلاعات یا اخذ اعتراف استفاده شود، به منزله شکنجه یا سایر بدرفتاری است.

در ادامه این گزارش آمده است: برخلاف قوانین بین‌المللی حقوق بشر، چارچوب قانونی ایسلند از حبس کودکان در سلول انفرادی جلوگیری نمی‌کند. داده‌های به‌دست ‌آمده از اداره زندان ایسلند (PPA) نشان می‌دهد که بین سال‌های 2012 تا 2023، دادگاه‌ها حکم سلول انفرادی در بازداشت موقت برای 17 کودک 15 تا 17 ساله را صادر کرده‌اند.

عفو بین‌الملل با بیان این که در قوانین ایسلند حبس افراد به مدت چهار هفته و در برخی موارد برای مدت نامحدود، مجاز است، تصریح کرد: این امر یعنی هیچ تضمین قانونی در برابر سلول انفرادی طولانی مدت وجود ندارد. به طور مکرر از قضات ایسلندی خواسته می‌شود که مدت سلول انفرادی را تمدید کنند. طبق داده‌‌های اداره زندان این کشور، در یک دوره 10 ساله (2012-2023) 120 نفر در ایسلند تحت سلول‌‌های انفرادی طولانی مدت قرار گرفتند و در سال‌‌های اخیر هیچ کاهشی مشهود نبوده است و 9 نفر دیگر در سال 2023 در معرض حبس به مدت طولانی مدت در سلول انفرادی بوده‌اند.