با وجود تمام آنچه رسانه های غربی تلاش دارند درباره رفاه اجتماعی در سوئد روایت کنند، گزارش ها حاکی از آن است که این کشور، یکی از بالاترین نرخ سرانه خشونت مسلحانه را در اتحادیه اروپا دارد. سال گذشته، ۵۵ نفر در ۶۸۳ تیراندازی جداگانه در این کشور ۱۰ میلیون نفری کشته شدند.
به گزارش سایت ستاد حقوق بشر، با وجود تمام آنچه رسانه های غربی تلاش دارند درباره رفاه اجتماعی در سوئد روایت کنند، گزارش ها حاکی از آن است که این کشور، یکی از بالاترین نرخ سرانه خشونت مسلحانه را در اتحادیه اروپا دارد. سال گذشته، ۵۵ نفر در ۶۸۳ تیراندازی جداگانه در این کشور ۱۰ میلیون نفری کشته شدند. این در حالی است که در سه کشور دیگر شمال اروپا یعننی نروژ، فنلاند و دانمارک روی یکدیگر تنها ۶ تیراندازی مرگبار در مدت زمان مشابه روی داده است.
نتایج تحقیقات جدید نشان میدهد که ریشه بسیاری از این موارد به مراکز بازپروری سوئد که «خانههای جوانان» نامیده میشود، باز میگردد. مراکزی که با دو هدف نگهداری از کودکان بی سرپرستی که نیاز به نگهداری دارند و همچنین نوجوانان بزهکار ساخته شده، اما تحقیقات جدید نشان میدهد که به جولانگاه جذب و تربیت نوجوانان برای اقدامات جنایی تبدیل شده است.
خبرگزاری رویترز در گزارش مفصلی به این موضوع پرداخته و میگوید این مراکز به محل استخدام کسانی استفاده میشود که در ادامه به فعالیتهای بزهکارانه بیشتر روی میآورند و در آینده به قاتلان تبدیل میشوند.
یحیی که اکنون ۲۳ سال دارد در ۱۶ سالگی به یکی از این مراکز فرستاده شد و به همراه هفت پسر دیگر در یک خوابگاه در گوتنبرگ هم اتاق شد. پدرش یکی دو سال پیش از آن فوت کرده و او هم مدرسه را رها کرده بود. او به جرم حمله و دزدی و ضرب شتم بچههای دیگر و همچنین دزدیدن گوشی محکوم شده بود. او که پس از فرار از زندگی در باندهای تبهکار حالا در یک کافی شاپ در همان شهر زندگی میکند، از تجربیات خود به رویترز میگوید: «در طول یک سال اقامت در آن مراکز بازپروری، اعضای یکی از باندهای جنایتکار گوتنبرگ خانواده جدید من شدند. من از دعوا و دزدی به فروش مواد مخدر کیلویی رسیدم.»
او در ادامه میگوید که افراد و اعضای باندها در این خانهها کسانی را داشتند که جوانان و نوجوانان تبهکار را جذب میکردند و در ازای کمک به آنها باید ماموریتهای خلاف را انجام میدادند.
خانههای جوانان سوئد دارای درجات مختلفی از امنیت هستند، با حدود ۷۰۰ نفر از مشکلزاترین جوانان در ۲۱ خانه که توسط یک نهاد دولتی به نام هیئت ملی مراقبتهای سازمانی (SiS) اداره میشود. کودکان مبتلا به مشکلات اجتماعی شبها در کنار افرادی که مرتکب جرایم جدی شدهاند، میخوابند.
اکثر کودکان کمتر از یک سال میمانند، اما برخی از آنها را میتوان تا چهار سال نگه داشت. خانهها اغلب حصارکشی شدهاند و مدارس و پارکها در محل قرار دارند. در حالی که جوانان اجازه خروج بدون اجازه را ندارند، امنیت اغلب ضعیف است. ساکنان به تلفن و تبلت دسترسی دارند و این امکان را برای اعضای باند فراهم میکند تا از خارج با آنها تماس بگیرند.
در یکی از پرونده هایی که اکنون در حال محاکمه است، دادستانها یک پسر ۱۵ ساله را به طراحی و دستور دادن به سه قتل در استکهلم از داخل یک خانه جوانان متهم کردهاند. بیرجیتا دالبرگ، رئیس مراقبت از جوانان در SiS، به رویترز گفت که ناعادلانه است که خانهها را به دلیل ناتوانی آنها در برخورد با متخلفان خشونتآمیز که برای رسیدگی به آن طراحی نشدهاند، سرزنش کنیم. او گفت: «در مورد جرم و جنایت، منصفانه است که بگوییم که قانون شرایط مناسبی را برای ما فراهم نکرده است.»
صدها نفر از کسانی که خانه های جوانان حضور داشتند و نخواستند نامشان فاش شود، گزارش های مشابهی از عضویت گسترده در باندهای تبهکار در میان کسانی که در آن خانهها حضور داشتند، بیان کردند. در واقع خانههایی که هدفشان بازپروری مجرمان جوان بوده، خود به مدرسهای برای تربیت مجرمان نسل آینده تبدیل شده است.
طبق گزارشی که هفتهها پیش توسط اداره حسابرسی ملی سوئد که بر کار دولت نظارت میکند منتشر شد، از هر ده جوان وابسته به باند در خانههای جوانان، ۹ نفر دوباره به جرم و جنایت باز میگردند و تقریبا از هر ده نفر، هشت نفر در نهایت به زندان میروند.
لیزا دوس سانتوس، دادستان استکهلم، که پرونده های متعدد جنایات باندهای جوانان را رسیدگی کرده است، میگوید که خانههای جوانان بیشتر به افراد آسیب میرسانند تا اینکه برای نوجوانان و جوانان مفید باشند.
قوانین سوئد تعقیب کیفری افراد کمتر از ۱۵ سال را مجاز میداند. دوس سانتوس میگوید که باندها از این سوء استفاده میکنند و عمداً کودکان را برای ارتکاب اعمالی که منجر به محکومیت طولانی مدت به زندان میشود، استخدام میکنند.
بر اساس گزارش پلیس در سال گذشته، سوئد دارای حدود ۱۴ هزار تبهکار باندی فعال و ۴۸ هزار نفر دیگر بوده که به طور مستقیم به این باندها وابسته هستند. سایر کشورهای اروپایی مانند هلند، فرانسه و بلژیک نیز با باندهای خشن دست و پنجه نرم میکنند، اما سوئد در خشونتهای مسلحانه از همه آنها پیشی گرفته است.
در سال ۲۰۲۲، بیش از ۷۰ جوان بین ۱۵ تا ۲۰ ساله در سوئد مظنون به قتل یا اقدام به قتل با سلاح گرم بودند، در حالی که این آمار برای یک دهه پیش از آن تنها ۱۰ نفر بوده است.
بر اساس گزارش آژانس آمار اتحادیه اروپا، یورواستات، در سال ۲۰۲۱، بیست و پنج نفر در سنین ۱۵ تا ۲۴ سال در سوئد بر اثر خشونت با سلاح گرم کشته شدند و از این منظر در میان کشورهای اروپایی در رده دوم قرار گرفته است. فرانسه جمعیت آن بیش از ۶ برابر سوئد است با ۴۰ مورد مرگ در این زمینه در رده نخست قرار دارد.