به گزارش سایت ستاد حقوق بشر به نقل از گاردین، دادگاه عالی آمریکا حکم داده است که شهرهای غرب آمریکا میتوانند افراد بی خانمانی را که در بیرون از خانه میخوابند، حتی در صورت عدم دسترسی به سرپناه، جرم انگاری کنند.
در برخی از مناطق آمریکا مانند اورگان، سالهاست که خوابیدن و برپایی چادر در پارکهای عمومی و خیابانها ممنوع است و افراد بیخانمان از «استفاده از پتو، بالش یا جعبه مقوایی برای محافظت در برابر عوامل محیطی» منع شدهاند. این شهر جریمه 295 دلاری و تا 30 روز حبس برای کسانی در نظر میگیرد که قوانین فوق را نقض کنند.
بر اساس این گزارش، شش تن از 9 قاضی دادگاه عالی آمریکا رای دادند که بر اساس اصلاحیه هشتم قانون اساسی این کشور، ممنوع شدن برپایی چادر در محیطهای عمومی برای افراد بی خانمان در حالی که جایی برای رفتن ندارند، «مجازات ظالمانه و غیرعادی» نیست. این تصمیم به طور گسترده بر نحوه رویکرد شهرهای آمریکا به بی خانمانها تأثیر میگذارد و میتواند منجر به تصویب قوانین بیشتر در حوزههای قضایی برای صدور برگ اخطار، جریمه و زندانی کردن افراد به دلیل بی خانمانی و زندگی در خیابان شود و از تضعیف قابل توجه حقوق افراد بی خانمان حکایت دارد.
سونیا سوتومایور، قاضی دستیار دیوان عالی آمریکا، در انتقاد از این حکم نوشت: «خواب یک ضرورت بیولوژیکی است نه جرم. برای برخی افراد، خوابیدن در خیابان تنها گزینه آنهاست. شهر گراند پاس افراد را به خاطر خوابیدن در مکانهای عمومی و در هر زمان، از جمله در ماشین هایشان، جریمه میکند و به زندان میاندازد، مخصوصاً اگر از پتو برای گرم نگه داشتن خود یا از پیراهن مچاله شده به عنوان بالش استفاده کنند. افرادی که به سرپناه دسترسی ندارند، به خاطر بی خانمانی مجازات میشوند. این اقدام مغایر با وجدان انسانی و خلاف قانون اساسی است. تنبیه افراد به خاطر موقعیتشان «بی رحمانه و غیرعادی» است.»
برای نخستین بار، دبرا بلیک، زنی که به برپایی غیرقانونی چادر در شهر کوچک کوهستانی اورگان محکوم شده بود، این موضوع را به دادگاه برد. در اورگان، اجاره بها سر به فلک گذاشته بود و تنها پناهگاه شبانه برای بزرگسالان فقط یک شب میزبان بی خانمانها بود. بلیک شاکی اصلی یک دعوای دسته جمعی شد که در نهایت دادگاه تجدید نظر در سال 2022 به نفع او رای داد.
دادگاه استیناف حکم داد که شهر گراند پاس نمیتواند ممنوعیت برپایی چادر خود را در صورت عدم ارائه سرپناه اجرا کند. این دادگاه به حکم سال 2018 توسط همان دادگاه در مارتین علیه بویز اشاره کرد که گفت جرمانگاری خوابیدن در خیابان زمانی که سرپناه در دسترس نیست، اصلاحیه هشتم قانون اساسی آمریکا را نقض میکند. شهر اورگان به دادگاه عالی اعتراض کرد و حکم روز جمعه این رأی را لغو کرد.
شهرها و فرمانداریهای سراسر آمریکا استدلال کردهاند که با افزایش بیخانمانها باید آزادی بیشتری برای ممنوعیت و مجازات خوابیدن در خیابان داشته باشند، در حالی که مدافعان بیخانمانها استدلال میکنند که جرم انگاری خوابیدن در خیابان، خلاف قانون اساسی است و فقط بحران انسانی را تشدید میکند.
مدافعان حقوق مدنی بیم آن را دارند که حکم دادگاه عالی به افزایش سیاستهای محلی مشابهی بیانجامد که بیخانمان را غیرقانونی میسازد و باعث آوراگی بیشتر فقرا میشود. گروههای حقوق مدنی استدلال میکنند که چنین ممنوعیتها و مجازاتهایی، بحرانهای مردم بی خانمان را بدتر میکند.
مرکز ملی حقوق بی خانمانها در بیانیه ای این تصمیم را «عمیقاً ناامیدکننده» خواند و گفت: «دستگیری یا جریمه افراد به دلیل تلاش برای زنده ماندن، هزینه بر، معکوس و بی رحمانه است. این حکم غیرانسانی... بی خانمانی را در شهر گراند پاس و در سراسر آمریکا تشدید خواهد کرد. شهرهای آمریکا حالا قدرت بیشتری دارند که از راه حلهای مبتنی بر تامین مسکن غفلت کرده و کسانی را که چاره ای جز خوابیدن در خیابان ندارند، دستگیر یا جریمه کنند.»
شمارش ملی بی خانمانها در سال 2023، تخمین زده است که بیش از 653 هزار نفر در سراسر آمریکا بی خانمان را تجربه کرده اند که نسبت به سال 2022 افزایش 12 درصدی را نشان میدهد.