به گزارش پایگاه اطلاع رسانی ستاد حقوق بشرگرچه عربستان سعودی تلاش دارد آغاز رانندگی زنان در این کشور را که از یکشنبه گذشته شروع شده، به عنوان یک دستاورد دموکراتیک برای خود ارزیابی کند، اما افکار عمومی و رسانههای دنیا این سوال را مطرح میکنند که چرا زنان سعودی تاکنون از این حق محروم بوده اند تا در این اقدام دیرهنگام بتوانند به حق طبیعی خود دست پیدا کنند.علاوه بر اینها سوالات زیادی نیز در رابطه با محدودیتهای دیگر ضد زنان سعودی و تبعیض گسترده ضد آنها مطرح شده است و بسیاری از کارشناسان اعتقاد دارند که اقدام صوری عربستان برای صدور مجوز رانندگی زنان میتواند پوشش جهت مخفی نگه داشتن سایر اقدامات تبعیضآمیز ضد آنها باشند.
روزنامه لو فیگارو فرانسه در این رابطه می نویسد که این اقدام بخشی از سیاست باز اجتماعی محمد بن سلمان ولیعهد عربستان است که میخواهد چندین دهه رکود در این کشور را متوقف کند. این روزنامه توضیح میدهد که این اقدام در راستای تلاشهای مستمر محمد بن سلمان جهت بهبود وجهه خارجی عربستان صورت میگیرد، اما همچنان برخی تصمیمات وجود دارد که چهره عربستان را مخدوش میکند.این روزنامه فرانسوی به ادامه بازداشت تعداد زیادی از شخصیتها و فعالان حقوقی و زنانی که در گذشته به قانون منع رانندگی زنان اعتراض داشتند، اشاره میکند.علاوه بر اینها عربستان سعودی با بحرانی در خصوص مواضع علمای وهابی در قبال این اقدامات مواجه است. فیگارو در این رابطه به نقل از یک کارشناس فرانسوی نزدیک به خاندان حاکم در عربستان مینویسد که بن سلمان به دنبال ایجاد طبقه جدیدی از روحانیون دینی است.
این مأموریت بر دوش محمد عبدالکریم العیسی دبیرکل سندیکای جهان اسلام گذاشته شده و قرار شده وی این موسسه را پاکسازی کند. العیسی در همین راستا اخیراً چندین سفر به اروپا داشته تا بتواند این پروژه را انجام دهد.فیگارو همچنین به پاکسازی گسترده محمد بن سلمان تحت پوشش مبارزه با فساد اشاره کرد که در نتیجه آن دهها شاهزاده سعودی و نخبگان بازرگانی و تجاری عربستان در هتل ریتز کارلتون به گروگان گرفته شده و بسیاری از آنها در ازای پرداخت مبالغ سنگین آزاد شدند.بر اساس این گزارش شاهزاده جوان سعودی تلاش کرد شبکههای بازرگانی که تحت هواداری ملک عبدالله پادشاه سابق این کشور فعالیت میکردند را متلاشی کند. فیگارو در عین حال می افزاید که بسیاری از تاجران و بازرگانان در داخل عربستان سعودی با نگرانی روند تحولات عربستان را دنبال میکنند. علاوه بر اینکه رهبر یکی از دولتهای عربی مجاور عربستان از پناهنده شدن برخی از تاجران سعودی به این کشورها خبر داده است.
فیگارو در این رابطه یادآور می شود که در اوایل ژوئن جاری نیز 17 نفر به اتهام تهدید امنیت عربستان سعودی بازداشت شدند که برخی فعالان زن حقوقی نیز در میان آنها وجود داشتند. جالب اینجاست که برخی از آنها زنانی بودند که به ممانعت از اعطای حق رانندگی به زنان در عربستان و پایان دادن به قیمومیت مردان بر زنان اعتراض داشتند، اما حال که قانون منع رانندگی زنان لغو شده، همچنان این افراد تحت بازداشت و زندانی هستند. یک دیپلمات سعودی در گفتگو با این روزنامه فرانسوی مدعی شده که افراد بازداشت شده جاسوس دولت قطر بودهاند.این روزنامه به نقل از یک بازرگان سعودی که به نام وی اشاره نکرده، نوشته است که شاهزاده جوان سعودی می خواهد همه چیز را تحت کنترل خود داشته باشد. وی البته بعد از تقویت قدرت خود در عربستان در این راستا موفق عمل کرده و در حال حاضر بر روی افزایش احتمالی قیمت نفت حساب کرده که میتواند اکسیژنی برای بودجه عربستان باشد.فیگارو در این گزارش همچنین به نگرانیهای خارجی عربستان نیز اشاره کرده و مینویسد که به لطف دونالد ترامپ رئیس جمهور آمریکا عربستان قانع شده که ایران اولین نگرانی این کشور است. محمد بن سلمان همچنین به دنبال خروج از باتلاق یمن است، اما نمیخواهد این موضوع به آبروی این کشور و امارات ضربه بزند.
"روزانا رمال" خبرنگار زن لبنانی است که در روزنامه البناء این کشور به تحولات اخیر زنان عربستان واکنش نشان داده و مینویسد که این زنان عربستان نیستند که امروز این حوادث را رقم میزنند و تلاشهای آنها برای دستیابی به کوچکترین حقوقشان در موسسات دولتی عربستان به ثمر نشسته است. همچنین مناقشه های حقوقی یا اعتراضات صورت گرفته توسط زنان نیز در این میان نقش نداشته و از سوی دیگر هیچ رسانه داخلی عربستان نیز جرأت شکستن ممنوعیت موجود در خصوص انتقاد از قوانین اجحاف آمیز عربستان را ندارند.رمال این اتفاق را یک تصمیمگیری کاملاً سیاسی ارزیابی کرده و مینویسد که زمان چگونه تفسیر وهابی شکل گرفته در خصوص عدم رانندگی زنان را تغییر داده است. چرا که پیش از این روحانیون سعودی رانندگی زنان را حرام میدانستند و اصرار داشتند که این موضوع باعث افزایش فساد در جامعه و خروج زنان از اطاعت ولی امر یا همسرانشان میشود. آیا شریعت اسلام عوض شده یا اینکه سعودیها میخواهند آن را بار دیگر از منظری جدید متناسب با دوره کنونی بررسی کنند یا اینکه اتفاقی کاملا سیاسی در عربستان شکل گرفته است؟
رانندگی زنان سعودی، حقی که خیلی دیر داده شد
به درستی باید گفت که مردم عربستان این حق را برای زنان «گرفته است». چرا که برای همین اتفاق هزاران تن از فعالان زن سعودی مبارزه کرده و خطرات متعدد از جمله بازداشت و تخریب وجهه را به جان خریدند و برخی از آنها همچنان در بازداشتگاههای رژیم سعودی هستند. بسیاری از این زنان از جمله لجین الهذلول وإیمان النفجان وعزیزة الیوسف به جای اینکه الان پشت فرمان اتومبیلهای خود باشند، پشت میلههای زندان هستنداین تصمیم و لغو بسیاری از محدودیتهای اعمال شده ضد زنان بسیار دیرهنگام صورت گرفته است، بدون اینکه دلیل قانع کنندهای در این رابطه وجود داشته باشد. زنان جامعه سعودی از چندین دهه پیش تاکنون از حق طبیعی خود برای رشد فردی و اجتماعی محروم بودهاند.از دهه 90 قرن گذشته میلادی بسیاری از زنان و مردان سعودی برای گرفتن این حق مبارزه کردهاند. در اوایل دهه 90 قرن گذشته اولین راهپیمایی زنان برگزار شد و در جریان این راهپیمایی تعدادی از زنان زندگی خود را به خطر انداختند و با خودروهای خود در یکی از مهمترین خیابان های ریاض پایتخت عربستان رانندگی کردند. آنها به اتهام این اقدام بازداشت شده و از شغل خود اخراج شدند و در برابر شدیدترین ناسزاها و اتهامات قرار گرفتند. صالح العزاز عکاس و روزنامه نگار سعودی نیز به همراه خود در این راهپیمایی شرکت کرد. او به همین علت سالها به زندان افتاد و مورد شکنجه و ترور شخصیتی قرار گرفت. او حتی بعدها ممنوع الخروج شد.