شیو ع گسترده کرونا ویروس در سطح جهان،همه گیری جهانی آن،هشدار های جدی سازمان بهداشت جهانی،صندوق کودکان ملل متحد،ورود دبیرکل و ارکان اصلی و فرعی ملل متحد برای مقابله با ویروس کرونا ،افزایش بی سابقه تعداد بیماران و تلفات ناشی از بیماری همه ضرورت همکاری جهانی و تعامل سازنده را نشان می دهند.آنچه که برای مقابله با بیماری ضرورت دارد،همکاری بین المللی ورای مرزهای ملی در چهارچوب قواعد حقوق بشری حق بر سلامت برای پیشگیری از بیماری و درمان بیماران است.
به موجب حقوق بین الملل عرفی،اعلامیه جهانی حقوق بشر،میثاق حقوق اقتصادی،اجتماعی و فرهنگی دولتها برای پیشگیری از بیماری ها و درمان بیماران دارای تعهد بین المللی می باشد ومکلف هستند از تمام امکانات خود در سطح ملی ،منطقه ای و بین المللی برای اجرای این تعهدات به منظور تضمین حق بر سلامت استفاده نمایند.
در حال حاضر همزمان باشیوع گسترده ویروس کرونا،ترامپ در مقام رئیس یک دولت مکلف است در چهارچوب حقوق بین الملل بشر جهت مقابله با ویروس کرونا از طریق اقدام در جهت پیشگیری و درمان بیماری اقدام نماید، اما عملکرد و اظهار نظر های ترامپ صرف نظر از این که با بدیهیات عقلی مغایرت دارد دارای اختلافات آشکار با اصوال مسلم حقوق بین الملل بشر است:
اول،همزمان با شیوع ویروس کرونا، سازمان بهداشت جهانی که متولی جهانی مقابله با بیماری های همه گیر است با موضع گیری ترامپ مواجه شد و ترامپ در اقدامی بی سابقه و خلاف حقوق بین الملل اعلام کرد که آمریکا کمک های مالی خود را به سازمان بهداشت جهانی قطع خواهد کرد. قطع کمکهای مالی آمریکا که سابق بر این در بودجه سهم گسترده ای داشت،منجر به کاهش توان مالی سازمان خواهد شد که این اقدام ترامپ مغایرت آشکار با همکاری جهانی در مقابله با ویروس کرونا دارد و مانع در جهت همکاری های جهانی،اقدامات سازمان برای پیشگیری بیماری و درمان بیماران خواهد بود و در چنین وضعیتی منجر به کاهش توانایی سازمان بهداشت جهانی و پایین آمدن سطح همکاری بین المللی خواهد شد.
دوم،توصیه به تزریق مواد ضد عفونی کننده،از توئیت های جنجالی ترامپ مبنی بر تجویز مصرف قرص های آزیترومایسین و کلروکین در صورت ابتلاء به بیماری جهت درمان به مردم که البته در همان زمان دکتر فائوچی رئیس مرکز بیماری های آمریکا این دستور ر اغیر علمی خواند و رد کرد تا اظهار نظر جنجالی در کنفرانس زنده خبری مبنی بر تزریق مواد ضد عفونی کننده برای پیشگیری از بیماری صرف نظر از این که مداخله ساده لوحانه در امور پزشکی است، از جهت بالابردن میزان مرگ و میر ناشی از بیماری و آسیب های آن مغایرات آشکار با حق بر سلامت به عنوان یک حق بشری دارد.
سوم،رفع قرنتینه،شعار های عوام فریبانه ترامپ با ظاهر اقتصادی در ایام شیوع بیماری بیش از پیش به علت رکود ناشی از کرونا در میان افکار عمومی بی اعتبار شدند،ترامپ به منظور اهداف اقتصادی تلاش بر کاهش قرنتینه نمود . در برخی ایالات این مطلب به وقوع پیوست،که همین کاهش قرنتینه و فاصله های اجتماعی منجر به شیوع بیماری و افزایش مرگ و میر و ابتلای ناشی از آن شد که این اقدام اقتصادی ترامپ با تعهد بین المللی دولتها در پیشگیری از بیماری های همه گیر تعارض دارد.
چهارم،تضعیف نظام بیمه های درمانی،از ابتدای ریاست ترامپ بر کاخ سفید او تلاش گسترده ای بر ای تضعیف نظام بیمه های همگانی که در زمان اوباما کرد که منجر به افزایش هزینه های درمانی و آسیب پذیری اقشار ضعیف از بیماری ها شد،در وضعیت شیوع بیماری های همه گیر این سیاست ترامپ مانع دسترسی عموم به امکانات درمانی و حتی ناکارآمدی مراگکز درمانی خواهد شد که نقض حق بر سلامت افراد و کوتاهی دولت درمان بیماران می باشد.
پنجم، تحریم های یک جانبه علیه کشورهای دیگر،در شرایط بیماری اسرار ترامپ به تحریم سایر کشور ها،که نیاز به واردات اقلام پزشکی و بهداشتی دارند به علت محدودیتهای ناشی از تحریم جهت دسترسی به منابع مالی منجر به کاهش سطح دسترسی کشورهای تحت تحریم به امکانات پزشکی و دارویی خواهد شد،در نتیجه سرعت شیوع بیماری افزایش و درمان بیماران با مشکل مواجهه می گردد و به همه گیری بیماری دامن می زند.
ششم،حمله به دیگر کشور ها،حملات ترامپ به کشورهای دیگر از جمله چین در وضعیتی که همه کشورها درگیر بیماری همه گیر هستند، با اصل همکاری بین المللی،تبادل امکانات و افکار و اقدامات بشردوستانه مغایرت دارد و نتیجه آن فقط تضعیف جامعه جهانی در مقابله موثر با بیماری خواهد بود.
اقدامات و نظرات ترامپ در دوران پاندومی کرونا،منجر به آمار بالای ابتلاء و مرگ و میر در آمریکا،تضعیف سازمانهای بین المللی به ویژه سازمان بهداشت جهانی،تضعیف همکاری های بین المللی شده است،لذا جدای از این که مغایرت آشکار با قواعد لازم الاجرای حقوق بین الملل بشر دارد،حرکتی غیر علمی است که تداعی گر اقدامات غیر علمی در دوران قرون وسطا و شیوع طاعون است.
*پژوهشگر حقوق بشر بین الملل