رئیس سازمان زندان‌ها گفت: بیش از ۸ هزار مورد اقدامات پاراکلینیکی ویژه زندانیان مشکوک به بیماری کووید ۱۹ انجام شده و جهت رعایت فاصله گذاری اجتماعی و کاهش خطر انتقال بیماری کرونا، کلیه ملاقات‌های کابینی و حضوری به توصیه دفتر بهداشت و درمان لغو گردید.
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی ستاد حقوق بشر، مهدی حاج محمدی رئیس سازمان زندان‌ها امروز(چهارشنبه) در نشست سفرا و نمایندگان کشورهای خارجی با دبیر ستاد حقوق بشر، درباره عملکرد سازمان زندان‌ها توضیحاتی را ارائه نمود.
بهبود وضعیت کیفی و کمی زندان‌ها و اجرای سیاست کاهش جمعیت کیفری
وی در ابتدا در خصوص وضعیت کمی و کیفی زندان‌ها و کاهش جمعیت کیفری، اظهار داشت: سازمان زندان‌ها و مجموعه قوه قضائیه تلاش می‌نماید ضمن توسعه کیفی زندان‌ها (به اقتضای جمعیت کشور) با توسل به برنامه‌های مختلف قضایی، فرهنگی و آموزشی جمعیت کیفری را کاهش دهد و هرچه زودتر زمینه بازگشت زندانی به جامعه فراهم شود و مدت زمان اقامت وی در زندان کوتاه‌ترین زمان ممکن باشد. در این زمینه در صورتی که زندانیان تلاش نمایند تا در رفتار بزهکارانه خویش تغییر ایجاد نمایند علاوه بر خورداری از امتیازات قانونی از قبیل عفو و مرخصی، از سایر تسهیلات قضایی همانند آزادی مشروط، تعلیق مجازات، استفاده از پابند الکترونیک (حبس در خانه یا ایجاد محدودیت در تردد) و ... بهره‌مند می‌شوند.
توجه ویژه به برنامه های فرهنگی و تربیتی
حاج محمدی درادامه برنامه های فرهنگی و تربیتی این سازمان را تشریح کرد و افزود: این سازمان بر اساس وظایف قانونی در اسناد بالادستی و قوانین عادی و همچنین رسالت انسانی و اسلامی، علاوه بر نگهداری زندانیان، عهده دار اصلاح محبوسان نیز می‌باشد و در قالب فعالیت‌های فرهنگی، مذهبی، آموزشی، هنری و ورزشی و با مشارکت جمعاً ۱۶۱۰ نفر مددکار، روانشناس و مبلغ یا مربی مذهبی، این امر صورت می‌پذیرد. هم‌اکنون شرایط تحصیل برای زندانیان از مقطع ابتدایی تا تحصیلات عالیه فراهم است در سال گذشته تعداد حدوداً ۱۱ هزار نفر در دوره‌های مختلف آموزش تحصیلی شرکت کرده‌اند و بیش از یکصدهزار نفر در مسابقات ورزشی درون زندان‌ها و بیش از یک صد هزار نفر در مسابقات کتابخوانی برگزار شده در زندان‌های کشور شرکت کرده‌اند.
بهداشت و درمان
وی درخصوص بهداشت و درمان در زندان های ایران، گفت: زندان‌های ایران به دلیل اتخاذ تدابیر ویژه و بومی در مقابل بیماری کووید ۱۹ یکی از بهترین اقدامات مرتبط با پیشگیری، درمان و کنترل بیماری را نه تنها در سطح کشورهای منطقه بلکه در سطح جهانی داشته است. به طوری که علی‌رغم وجود درصد بالایی از افراد پرخطر و دارای بیماری‌های زمینه‌ای و پس از گذشت ۴ ماه از شروع اپیدمی در ایران، هیچگاه در زندان‌ها دچار بحران یا وضعیت قرمز نشده‌ایم. این افتخار مرهون تحلیل درست وضعیت موجود، شروع زودهنگام آماده سازی سیستم بهداشت و درمان از زمان اعلام بروز اپیدمی در چین، اتخاذ راهکار‌های بومی در زندان و تغییر کاربری فضاها، ضدعفونی مستمر، آموزش زندانیان و پرسنل، رعایت فاصله‌گذاری اجتماعی و هماهنگی با وزارت بهداشت، در تهیه و اجرای پروتکل‌های کشوری و پروتکل‌های مختص زندان است.
اقدامات ویژه مقابله با اپیدمی کرونا در زندان‌ها
رئیس سازمان زندان‌ها تصریح کرد: یکی از موارد مهم کنترل بیماری، غربالگری، تشخیص و درمان، به هنگام بازگشت از مرخصی بوده است؛ لذا با همکاری مشترک فی ما بین سازمان زندان‌ها و وزارت بهداشت و درمان و آموزش پزشکی، پروتکل منحصر به فرد «غربالگری، تشخیص، مراقبت ودرمان کووید ۱۹ در زندان» تهیه و به کلیه زندان‌ها و دانشگاه‌های علوم پزشکی ابلاغ شد. از نکات برجسته این پروتکل انجام تست کووید ۱۹ برای کلیه ورودی‌ها، ایجاد سه محل نگهداری مجزا به نام‌های قرنطینه، ایزوله و نقاهت‌گاه و تهیه تجهیزات پزشکی می‌باشد که مطابق استاندارد‌های سازمان بهداشت جهانی است؛ به جهت کاهش هرچه بیشتر تردد داخل بند، از زندانیان آموزش دیده تحت عنوان «همیار بهداشتی» جهت کنترل درجه حرارت بدن زندانیان (تب)، ارجاع به بهداری، آموزش بهداشت فردی و عمومی و ... استفاده شد.
وی همچنین گفت: انجام بیش از ۸ هزار مورد اقدامات پاراکلینیکی ویژه زندانیان مشکوک به بیماری کووید ۱۹، جهت رعایت فاصله گذاری اجتماعی و کاهش خطر انتقال بیماری کووید ۱۹، کلیه ملاقات‌های کابینی و حضوری به توصیه دفتر بهداشت و درمان و بر اساس پروتکل‌های ستاد ملی کرونا و همچنین پروتکل‌های تهیه شده توسط دفتر بهداشت و درمان لغو گردید. تهیه و توزیع ۴۱۰ دستگاه «پالس اکسی متر» بین زندان‌های کشور و کانون‌های اصلاح و تربیت و تأمین تعداد ۸۱۶ اتاق ایزوله و اعطای مرخصی به ۱۲۰ هزار زندانی و تمدید آن در دو نوبت از دیگر اقدامات این سازمان است .
حمایت از خانواده زندانیان و مراقبت های بعد از خروچ
حاج محمدی ادامه داد: سازمان زندان‌ها علاوه بر نگهداری زندانیان و ارائه خدمات گوناگون به آن‌ها در مدت حبس در قالب مؤسساتی به نام انجمن «حمایت از زندانیان و مراکز مراقبت بعد از خروج» به خانواده‌های زندانیان و به زندانیان آزاد شده خدمات ارائه می‌نماید. همچنین مددکاران اجتماعی زندان‌ها و انجمن‌های حمایت از زندانیان تلاش می‌نمایند تا مشکلات زندانیان و خانواده‌های آنان را کاهش دهند. در حال حاضر تمامی خانواده‌های زندانیان نیازمند، تحت پوشش قرار دارند و خدمات گوناگونی شامل پرداخت مستمری ماهیانه، تأمین مسکن، ازدواج و جهیزیه، بهداشت و درمان، فرهنگی، آموزشی و تحصیل فرزندان و همسران، مددکاری و مشاوره و ... به آنان ارائه می‌شود.
اتخاذ تدابیر تقنیمی و قضایی در راستای حبس زدایی
وی در بخش دیگری از سخنانش، بیان کرد: تأسیس ۲۲۵ انجمن حمایت از زندانیان در شهر‌های مختلف برای ارائه خدمات به خانواده‌های زندانیان، پوشش حمایتی برای حدود ۶۰ هزار خانواده زندانی نیازمند، در مدت حبس سرپرست خانواده (شامل کمک‌های نقدی و غیر نقدی) بازدید منزل و سرکشی به خانواده‌های زندانیان از سوی مسئولان زندان‌ها، در راستای اجرای طرح کنترل و کاهش آسیب‌های اجتماعی. مراقبت پس از خروج زندانیان نیز مجموعه‌ای است از خدمات مدد کاری اجتماعی، مشاوره و روانشناسی، بهداشتی و درمانی، فرهنگی و تربیتی، اشتغال و حرفه‌آموزی، از زمان ترخیص از زندان تا حداکثر دو سال پس از آزادی، که در اختیار زندانیان آزاد شده قرار می‌گیرد تا از تکرار جرم آنان پیشگیری شود.
رئیس سازمان زندان‌ها افزود: علی‌رغم همجواری با کشور‌هایی که بعضاً درگیر جنگ و ناامنی و شیوع تولید مواد مخدر می‌باشند و شرایط اجتماعی و اقتصادی ناشی از تحریم‌های ظالمانه بر کشورمان که به طور طبیعی منجر به آثار سوء اجتماعی و افزایش پدیده‌های مجرمانه می‌گردد، با این وجود اتخاذ تدابیر تقنیمی و قضایی در راستای سیاست حبس زدایی و استفاده از مجازات‌های جایگزین حبس و اتخاذ تدابیر تربیتی در زندان‌ها بر اساس مبانی اسلامی و انسانی و با اتکا به تجارب بشری و موازین بین‌المللی، تلاش شده است از رشد فزاینده و افسار گسیخته جرائم و ناهنجاری‌های اجتماعی جلوگیری شود و آمار تکرار جرم یا بازگشت به زندان در میان زندانیانی که در فرایند اصلاح و تربیت مشارکت داشته‌اند کاهش یافته و به ۵ درصد برسد.
وی خاطرنشان کرد: رهبر بزرگ ما حضرت آیت الله خامنه‌ای تأکید کرده‌اند زندان‌ها باید آموزشگاه نیکی‌ها شود بر همین مبنا معتقدم با نگاه محبت آمیز به انسان‌ها و با اتکا به آموزه‌های دین اسلام و با تبادل تجربیات، باید بیش از پیش در سیر ارتقای فضای فرهنگی و معنوی زندان‌ها و حرفه آموزی و اشتغال زندانیان گام برداریم. از این فرصت استفاده می‌کنم و از زندان‌بانان موفق کشورهای شما دعوت می‌کنم که از زندان‌ها و مراکز تربیتی کشور من بازدید نمایند. امیدوارم با همکاری شما سفرا زمینه هم‌اندیشی و همکاری‌های دوجانبه و چند جانبه بین‌المللی در این مسیر مقدس فراهم گردد.
حاج محمدی در پاین نیز گفت: از خدای مهربان می خواهم برای تمامی بیماران مبتلا به کرونا در سراسر جهان هر چه زودتر شفا و بهبودی حاصل شود و ترس و اضطراب ناشی از این بیماری در تمام دنیا به اتمام برسد.