عادله بنت عبداله،فرزند ملک عبداله پادشاه عربستان،نورچشمی ملک‌عبدالله از فعالین و مدافع حقوق زنان در عربستان است که علیرغم همه محدودیت‌های موجود در این راه تلاش می‌کند تا جامعه بسته و سنتی حاکمان عربستان را به حقوق حداقلی زنان آشنا کند.هر چند که نمی‌تواند در راه ماجراجویانه عمل کند،اما همین که خبرنگاری خارجی را در جمع خانواده خود پذیرفته-ریسکی که می‌تواند برای او حتی ضربات شلاق را به همراه داشته باشد- خود گام بزرگی است.

عادله مسائل مربوط به زنان در جامعه عربستان را پیگیری می‌کند اما بسیارند کسانی که به دیده خوبی به وی و فعالیت‌های او نمی‌نگرند و تنها جایگاه و انتساب وی به خاندان سلطنتی عربستان مانع از آن می‌شود تا اقدامی جدی علیه وی صورت گیرد.

عادله فارغ‌التحصیل از دانشگاه سعودی در رشته زبان انگلیسی، همسر وزیر آموزش و پرورش عربستان و مادر 5 فرزند است.علیرغم همه محدودیت‌های موجود برای زنان،عادله اهل اسکی بر فراز کوههای آلپ است و به زنانی که در عربستان به کار و تجارت اشتغال دارند،در قالب موسسات مختلف کمک‌رسانی می‌کند.

عادله امید دارد در کشوری که بیش از 50 درصد از فارغ‌التحصیلان دانشگاهها را دختران تشکیل می‌دهند،تحولاتی را در راستای احقاق حقوق زنان به عمل آورد. پی‌یر پری‌یر خبرنگار اعزامی روزنامه فرانسه زبان فیگارو به ریاض مصاحبه‌ای با عادله در منزل وی صورت داده،که نوشتار ذیل،متن کامل گفتگوست.

زنان در جامعه عربستان تا چه میزان آزادی دارند؟
محدودیتی برای زنان وجود ندارد،فقط باید حضورمان در جامعه را به طور غیرمستقیم پررنگ کنیم،به عنوان مثال برای تغییر قوانین مربوط به ازدواج سعودی‌ها با خارجی‌ها با تعداد زیادی از دانشگاهیان و افراد متخصص مشورت شده، که بخش قابل توجهی از آنان را زنان تشکیل می‌دادند.

آیا امید دارید که بتوانید سایر قوانین مربوط به زنان را تغییر دهید؟
بخش زیادی از قوانین باید تغییر کند.میزان افراد تحصیل‌کرده در جامعه رو به افزایش است و دولت و حکومت نمی‌تواند این افراد که بعضاً پست‌های مهمی نیز در اختیار دارند را نادیده بگیرد.

به نظر شما در حال حاضر چه فوریتی برای وضعیت زنان در جامعه عربستان وجود دارد؟اینکه به زنان تاجر اجازه دهند که بدون نظارت یک مرد،اقدام به تأسیس شرکت کنند؟
پیشتر نیز این امکان برای زنان فراهم شده بود، اما در بسیاری از موارد،قوانین در عربستان نادیده گرفته می‌شود.افرادی در دولت و حکومت هستند که مانع از اجرای قوانین می‌شوند.چه آنهایی که قوانین را می‌شناسند و با آن مخالفت می‌کنند و چه آنهایی که آشنا نیستند.

مرکز خدیجه بنت خویلد اتاق بازرگانی جده که من ریاست افتخاری آن را برعهده دارم،به تازگی اساسنامه‌ای را برای زنان تاجر تنظیم کرده است. همچنین با همکاری مفتی اعظم عربستان و پادشاه اقداماتی را در راستای مبارزه با خشونت‌ علیه زنان و کودکان صورت داده‌ام که قطعا مستمر خواهد بود.حتما داستان کودک 12 ساله‌ای که به عقد مردی 80 ساله درآمد را شنیده‌اید؟

پیشتر نیز دختر 18 ساله‌ای را مجبور کرده بودند که به عقد مردی درآید که علاقه‌ای به وی نداشت،همه اینها خشونت‌هایی است که علیه زنان در عربستان اعمال می‌شود. ما معتقدیم در سن 12 سالگی نباید سند ازدواج تنظیم و امضا شود، حتی اگر پدر و مادر دختر راضی باشند،این مسئله غیرقابل پذیرش است.ما با جدیت فراوان این موضوع را پیگیری را می‌کنیم که دیگر در آینده شاهد چنین خشونت‌هایی نباشیم.

آیا قوانین موجود اجازه چنین پیوندی را می‌دهد؟
در قوانین موجود،سن مشخصی برای ازدواج تعیین نشده است.بسیاری از نهادها و موسسات برآنند تا محدوده‌ای را برای این امر مشخص کنند.پدر من نیز شخصا به این موضوع علاقمند است و آن را پیگیری می‌کند.

آیا تغییرات آنطور که انتظار دارید پیش می‌رود؟
باید تعادلی را میان تصمیماتی که از بالا اتخاذ می‌شود و اجرای آن در جامعه پیدا کرد.بدون شک نمی‌توان افراد یک جامعه را یک شبه تغییر داد،اما از سویی نمی‌توانیم به سنت‌ها اجازه دهیم که علیرغم گذشت زمان،با قوانین متعصب خود برای ما نسخه بپیچند.

در فرانسه،موضوع مربوط به برقعه چندی است که توجهات زیادی را جلب کرده است،نظر شما چیست؟
مسئله برقعه مربوط به مذهب نیست،بلکه در حوزه سنت قرار دارد.مشکلی برای روسری زنان نمی‌بینم،چرا که شخصا از آن استفاده می‌کنم و کاملا اسلامی است.و در خصوص برقعه اگر انتخاب شخص باشد،چرا باید مشکلی ایجاد کند؟اما در مکان‌هایی که به دلایل امنیتی ضرورت شناسایی چهره وجود دارد،می‌توان محدودیت‌هایی را برای این پوشش به وجود آورد.

موضوع محیط‌های مختلط مرد و زن چه ؟ نظر شما چیست؟

زنان و مردان می‌توانند در محیط‌های مختلف کاری در چهارچوب روابط محترمانه با یکدیگر همکاری داشته باشند،مثل محیط بیمارستان و یا حتی زیارت کعبه. به مرور زمان با تغییر قوانین موجود به آن دست خواهیم یافت.

چه زمان زنان می‌توانند در عربستان رانندگی کنند؟
تصمیم‌گیری در این باره به عهده من نیست.امید دارم جامعه به این سطح از آگاهی برسد، هر چند که بسیار سهل و آسان است.

جوانان سعودی به شدت در حال تغییر هستند. تعداد آنها روی فیس‌بوک بسیار زیاد است،آیا خطری احساس می‌کنید؟
پنج فرزند من،سه دختر و دو پسر،14 تا 25 سال، همگی عضو فیس‌بوک هستند،زمانی که کوچکتر بودند،بیشتر مراقب حرکات و اعمال آنها بودم، اما در حال حاضر به آنها اطمینان دارم.باید ارزشهایمان را به آنها آموزش دهیم اما نباید مدام آنها را تحت کنترل بگیریم.

منبع: فیگارو/فوریه 2010
ترجمه: زهرا خدایی