X
GO
آرشیو از سال 1388 تا مرداد 1399
تاریخ انتشار: شنبه 08 آبان 1389

غرب، جای فرهنگ های جهان در حقوق بشر را مصادره کرده است

دفتر مطالعات سیاسی و بین المللی وزارت امور خارجه روز سوم آبان 1389محل برگزاری نشست بررسی وضعیت حقوق بشر در آمریکا بود. آنچه در پی می آید متن کامل سخنرانی دکتر محمدجواد لاریجانی دبیر ستاد حقوق بشر و مشاور امور بین الملل رئیس قوه قضائیه در این نشست است.

بسم الله الرحمن الرحیم

خدا را شکر می کنم که توفیق حضور در این جمع را داد. مطالب خود را در پنج نکته ارائه می نمایم :

اول: کشور آمریکا و برخی کشورهای غربی خودشان را معیار حقوق بشر می دانند و این مطلب در گفتار و رفتار و اعمال آنها کاملاً آشکار است که این تفکّر نامناسبی است چون هم غیر معقول است و هم آن کشورها صلاحیت چنین ادعائی را ندارند، ما نباید هیچ کشوری را به عنوان مربّی حقوق بشر و معیار قبول کنیم.

دقیقاً بدین خاطر است که باید در برنامه U.P.R کشورهائی مانند آمریکا و برخی دول اروپائی جدّی تر شرکت کرد زیرا این دولتها مدعی معیار بودن هستند و با کبر و غرور و خود محوری فقط به دیگران ایراد می گیرند. اما برای اولین بار است که این مدعیان بی صلاحیت حقوق بشر مانند هر کشور دیگری در جلسه ای بین المللی حاضر می شوند و توسط یک مکانیزم بین المللی یکسان با دیگران، از لحاظ پایبندی به تعهدات حقوق بشری،ارزیابی می شوند. به عبارتی دیگر این نشست ختم دوران ادعای معیار بودن آمریکا و غرب درمسئله حقوق بشر است.  شاید به همین دلیل است که در مسیری موازی و در جهت تضعیف شورای حقوق بشر،  از مجمع عمومی جهت ادامه سیاسی کاری های حقوق بشری خود استفاده می کنند و چند سالی است که علیه ایران قطعنامه های غلاظ و شداد می دهند!

دوم: آمریکا و دول غربی از مسأله حقوق بشر تحت عنوان تخلفات حقوق بشری  استفاده های زیادی بصورت سیاسی کرده و می کنند اگر کشوری با آن کشورها دوست باشد با وجود تخلفات حقوق بشری اشکالی به آن کشور نمی گیرند اما اگر در دایره منافع تعریف شدة آن ها چنین کشوری دردسر زا باشد، مورد تهاجم وسیع قرار می گیرد که بیانگر استفاده سیاسی این کشورها از موضوع حقوق بشر است در حالیکه حقوق بشر یک مسأله فرهنگی و مربوط به عموم جهان است. اینطور نیست که چند کشور خودشان را سردمدار مسئله حقوق بشر بدانند، بلکه لازم است همه کشورها خودشان را مشارکت کننده در حقوق بشر بشناسند و در مسیر تطور و تکامل آن وارد شوند و اینگونه است که جهان شمولی و عمومیت درباره این موضوع پدید می آید.

سوم:  موضوع سازمان های بین المللی است که باید نحوه همکاری با آنها را شناسائی کنیم.حقوق بشر یک مفهومی است که در سازمان ملل از وسیع ترین و شاید فاخرترین ادبیات و وسیع ترین مکانیزم پایش و پیگیری برخورد است اما همانطوری که اشاره شد بعضی از کشورها خودشان را شاخص و محور می دانند و بنحو وسیع در روند کاری و تصمیم سازی آن دخالت می کنند. در زمان حضرت امام (ره) بحث همکاری با سازمان ملل مطرح بود برخی می گفتند که این سازمان ملل توسط کشورهای مدعی اداره می شود و لذا حضور و فعالیت در آن فایده ای ندارد. حضرت امام (ره) فرمودند : عدم فعالیت کشورهای اسلامی در سازمان ملل صحیح نیست باید برویم و فعال باشیم اما باید بدانیم کجا هستیم و چه کار می خواهیم بکنیم و باید موقعیت خود را بشناسیم.  یعنی فریب نخوریم و ساده لوح نباشیم. بلکه پیچیده و داهیانه و با برنامه اهداف خود را دنبال کنیم و هرگز مرعوب تصمیمات و اقدامات کشورهای مدعی نشویم.

چهارم : مکانیزم U.P.R یکی از روزنه های مثبت است. البته گاهی آرزوهای بزرگ مطرح می شود اما این دلیل عدم شناخت جهانی است.

U.P.R، (بررسی دوره ای جهانی) کشورهای مدعی حقوق بشر را زیر سوال می برد. U.P.R همه کشورها را در معرض سؤال قرار داده است. سرمایه گذاری کشورها روی تقویت مکانیزم U.P.R سرمایه گذاری معقولی است کشورهای غربی از اینکه کشورها فعّال شده اند و اقدام آنها را از انحصاری بودن خارج کرده است بسیار ناخرسند هستند.

بنابراین ما باید مکانیزم U.P.R را یک روزنه مفید بشناسیم و در غنی شدن این فرایندمشارکت داشته باشیم . یکی از روش های تضعیف کننده این است که در مسیر فرایند در هر مرحله خرابکاری های سازمان یافته صورت گیرد و به شکل برنامه ریزی شده، صحنه را از وضعیت طبیعی خارج نمایند. این روش خیلی بد است و برای فرایند U.P.R مفید نیست، بلکه باید U.P.R را حفظ کرد تا امکان بررسی داشته باشد.در زمان طرح U.P.R مربوط به ایران، آمریکا و دول غربی تمام امکانات خود را بسیج کردند تا وضعیتی غیر عادی ایجاد نمایند و عملاً ناتوانی این مکانیزم را اثبات کنند که به لطف الهی ناکام ماندند و U.P.R ایران یکی از منظم ترین و غنی ترین مباحث را ارائه کرد.

پنجم : بعد از سوء استفاده سیاسی از حقوق بشر، مسئله مصادره اسناد و مدارک توسط غرب موضوع مهمی است .ما مدارک حقوق بشری را باید جدّی بگیریم. در این مجموعه از ادبیات که تولید شده است اصلاً فرهنگ های مختلف و جهان اسلام در نگارش و در محتوی آن دخالت نداشته است. اگر این مطلب را بپذیریم که حقوق بشر یک پروژه فرهنگی است،  می بایست در اسناد و تدوین آنها نیز حضور داشته باشیم.

ورود به اسناد بین المللی فرمایشی نیست، یک کار دیپلماتیک و حرفه ای لازم دارد. مثلا در مورد سلاح های شیمیایی اسناد جالبی توسط ما ارائه و وارد اسناد موجود شده است. باید در اسناد حقوق بشر هم مطالب خود را وارد کنیم.

باز تکرار می کنم که اسناد بین المللی حقوق بشری کاملاً غربی است و بر اساس تفکر سکولار و لیبرال است که این دو مطلب فرهنگ را بیچاره کرده است، رقص- موسیقی- غذا و چند عمارت مخروبه را فرهنگ معرفی می کنند و حال آنکه فرهنگ مربوط به عقلانیت، یک تجمع مدنی است. بلائی  که غرب بر سر فرهنگ آورده ، این است:

 اولاً، فقط عقلانیت سکولار لیبرال را به عنوان پایه تمدن غربی معاصر قبول دارد و ثانیاً، بقیه تمدن­ها را فسیلی و یا فقط نمادین می داند. اسم این نماد را گذاشته است "فرهنگ"!  مفهومی از فرهنگ که غرب به ما القاء و تحمیل می کند عنصری تنازل یافته به نمادهای بی­خاصیت است! مثلاً وقتی می گویند یک برنامه فرهنگی یا فعالیت فرهنگی داریم، مقصودشان این است که موسیقی آن کشور، مقداری رقص، لباس و غذای آن مردم عرضه شده است. از آن بدتر "میراث فرهنگی" در اوج خود چند قلعه مخروبه یا سنگ نیست. فرهنگ، بنای ساخته شده براساس عقلانیت است و تحقق آن منوط به پیروی از عقلانیت است و ساختن واقعیت اجتماعی خارجی حاصل از آن است. میراث فرهنگی یعنی میراث عقلانیت. سنگ و دیوار و رقص و آواز و لباس و امثال اینها صرفاً نمادهای زمانی و حاشیه­ای فرهنگ هستند.

غرب در مورد میراث فرهنگی بشری -به معنای ذکر شده در فوق- جنایت عظیمی را مرتکب شده و ادامه می دهد و آن تلاش برای نابودی سایر فرهنگ ها و تنازل آنها به نمادهایی بی خاصیت است و فقط فرهنگ مبتنی بر سکولاریزم و لیبرالیسم را با تبلیغ، فشار سیاسی و نظامی تحمیل نماید. در حالیکه تنوع فرهنگی یک پتانسیل بالا برای رشد مدنی و عقلانی بشر است.

جای مشروع فرهنگ در اسناد حقوق بشر، ناعادلانه، متکبرانه و خودمحورانه توسط دول غربی اشغال و مصادره شده است. رفع این مصادره با تلاش برای اندراج فرهنگ ها در محورهای اصلی مباحث حقوق بشری بسیار ضروری است. لذا کار اجلاس تنوع فرهنگی که توسط وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران برگزار شد خیلی کار مهمّی بوده است که البته هنوز وارد اسناد حقوق بشری نشده است و غربی ها بنحو روشن در مقابل آن جبهه گرفته اند. این درحالی است که راجع به ممنوعیت زیر سؤال بردن هولوکاست یک مصوّبه داریم.این یک فضاحت کامل است.

متون حقوق بشر فعلی در بسیاری از موارد غلط ولی جالب هستند باید متفکران جامعه و اساتید کمک کنند که نه فقط ایران و جهان اسلام را بلکه کشورهای جهان را که مدعی داشتن فرهنگ هستند به کمک بگیرند تا جایگاه مصادره شدة خود را بدست آورند.