ویروس کرونا همچون آتشی در زندانهای آمریکا در حال گسترش است.
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی ستاد حقوق بشر، وب سایت اینترسپت در گزارشی نوشت: تا هفته گذشته بیش از 300 نفر در زندانهای ایالتی و فدرال در اثر این ویروس جان خود را از دست داده بودند. تست کرونای بیش از 20 هزار نفر از زندانیان نیز مثبت اعلام شده است و البته این عدد بسیار کمتر از تعداد واقعی مبتلایان است زیرا تستها در مقیاس زیاد انجام نمیشوند. با این حال و با وجود هشدارهای مکرر کارشناسان بهداشت عمومی که تنها راه کاهش شیوع کرونا در زندانها را در آزادی تعداد قابل تجهی از زندانیان میبینند، جمعیت زندانیان آمریکا در میانه پاندمی کرونا تقریبا بدون تغییر مانده است.
هرچند فرمانداران ایالتها و نیز اداره زندانها (که مسئول زندانهای فدرال است) در واکنش به فشارهای عمومی فزاینده اجازه آزادی گروههای منتخبی را صاده کرده اند، اما شرایط محدود کننده و موانع بروکراتیک باعث میشود که این آزادیها اگر هم اتفاق بیافتند باز هم تاثیر محسوسی بر کاهش استفاده ابزاری از حبس های بسیار زیاد نخواهد داشت.
بر اساس گزارش جدیدی که روز پنجشنبه توسط موسسه عدالت وِرا Vera Institute of Justice منتشر شد، به طور کلی در سه ماهه نخست امسال، جمعیت زندانیان ایالات متحده تنها 1.6 درصد کاهش داشته است. این یعنی در کل کشور 20 هزار نفر از جمعیت زندانیان کم شده است، در حالی که در این نظام 1.3 میلیون نفر در زندان به سر میبرند. این گزارش که اطلاعات را از 44 ایالت و از اداره زندانها جمعآوری کرده است نشان میدهد که تا پایان ماه مارس «هیچ یک از آنها در راستای توصیههای مسئولین بهداشت عمومی مبنی بر کاهش موارد حبس، حرکتی انجام ندادهاند.»
ژاکوب کنگ-براون از همکاران تحقیقاتی موسسه وِرا به Intercept گفت: «بسیاری از اینها به سیاست مربوط میشود. مکانیسمهای آزادی افراد از زندان مشخص است: فرمانداران اغلب دارای اختیارات عفو و بخشش زیادی هستند که به آنها اجازه میدهد افراد را به سرعت آزاد کنند. همچنین سیستم عفو مشروط را داریم که برای آزاد کردن زندانیان بوجود آمده است... اما نشانهای از افزایش بکارگیری این موارد و اختیارات به طور متناسب با این شرایط بحرانی وجود ندارد.»
بر اساس این گزارش، ادراه زندان ها، که رتبه دوم را در آمار ابتلا به کویید 19 دارد و حداقل 42 مورد فوت ناشی از کرونا را گزارش کرده است، جمعیت زندانیان خود را فقط 0.2 درصد کاهش داده است (یعنی کمتر از 400 نفر). بیشتر ایالاتها نیز فقط چند صد نفر از جمعیت خود را کاهش دادهاند؛ در این میان ایالاتهای بزرگی چون نیویورک، فلوریدا، و کالیفرنیا، بیشترین تعداد آزادی زندانیان را گزارش دادهاند و ایالت های ورمونت، داکوتای شمالی، و اورگان بالاترین نرخ آزادی نسبت به جمعیت زندانیانشان را گزارش کرده اند. ایالت اوهایو بالاترین رقم ابتلا به ویروس کویید 19 در میان زندانیان را داشته و حداقل 42 نفر از زندانیان این ایالت جان خود را در اثر این ویروس از دست دادهاند، با این حال جمعیت کلی زندانهای این ایالت تنها 11 نفر کاهش داشته است. و در 5 ایالت آیداهو ، آیووا ، کارولینای جنوبی ، ویرجینیا غربی و وایومینگ، تعداد افرادی که تا پایان ماه مارس و در میانه پاندمی کرونا در زندان به سر می بردند بیشتر از تعداد زندانیان این ایالتها در پایان سال 2019 بود.
جمعیت زندانیان ایالات متحده به طور کلی همچنان روندی کاهشی دارد. در سال 2019 جمعیت زندانیان 2.2 درصد کمتر از سال قبل بود. این یعنی در سال 2019 به ازای هر صدهزار نفر 437 نفر در زندان به سر میبردند در حالیکه سال قبل از آن این تعداد 449 نفر در هر صد هزار نفر بود. جمعیت زندانیان آمریکا نسبت به سال 2007 که بیشترین تعداد زندانیان را در آمریکا شاهد بودیم 17.5 درصد کاهش داشته است. در بیشتر ایالتهای آمریکا تعداد زندانیان در این سالها رو به کاهش بوده است، به غیر از نبراسکا، آیداهو، و ویرجینیای غربی که در آنها آمار زندانیان افزایشی بوده است. همین روند کاهشی در واقع بخشی از علت کاهش جمعیت زندانیان در امسال بوده است: یعنی بخش عمده کاهش تعداد زندانیان بخاطر همین روند کاهشی بوده است و علت اصلی آن، تلاش برای کاهش شیوع کووید 19 از طریق آزاد کردن زندانیان نیست.
در حقیقت، با وجود آنکه فرمانداران بخاطر بحران کرونا تحت فشار بی سابقهای برای آزاد کردن زندانیان هستند اما مشخص نیست که این بحران تاثیر قابل توجهی بر سرعت کاهش زندانیان در ایالات متحده داشته است یا نه. کنگ-براون اشاره میکند: زندانها در شرایط عادی تعداد زیادی از زندانیان را آزاد میکنند و به جامعه بر می گردانند. اما ما میخواهیم ببینیم آیا این کار الان و در سایه بحران پاندمی بیشتر انجام میشود و گسترده تر اتفاق میافتد یا نه. اطلاعاتی که ما جمعآوری کردهایم نشان می دهد که این اتفاق نیافتاده است.»
بیش از حد کم
گزارش موسسه وِرا منطبق با یافتههای تحقیقی است که در اوایل این ماه توسط موسسه سیاست زندان منتشر شده بود. بر اساس این تحلیل، در حالی که بعضی از زندانها برای مقابله با ویروس کرونا بخش قابل توجهی از جمعیت خود را کاهش داده بودند، زندانهای ایالتی «تقریبا هیچ کسی را آزاد نکرده بودند.» این تحلیل نشان داد که بیشتر بازداشتگاهها جمعیت بازداشتشدگان را تا 15 درصد کاهش داده بودند و بیش از یک سوم آنها 25 درصد از جمعیت خود را کم کرده بودند. در مقایسه با اینها، اغلب زندانهای ایالتی کاهش جمعیت اندک و در حد چند درصد داشته اند.
بخشی از این اختلاف در کاهش جمعیت زندان ها و بازداشتگاهها در این است که بازداشتگاهها بیشتر جمعیتشان افرادی هستند که قبل از محاکمه به زندان افکنده شدهاند، و لذا کاهش دستگیری افراد توسط پلیس و تصمیم دادستانهای منطقهای به تحت پیگرد قرار ندادن برخی جرائم (که بخشی از اختیارات آنها در واکنش به بحران اخیر است) میتواند باعث کاهش قابل توجه جمعیت آنها شود. اما در مورد افرادی که به جرمی محکوم شدهاند، مسئولان تمایل بسیار کمتری برای آزاد کردن آن ها دارند.
وندا برترام، از سیاستگذاران موسسه سیاست زندان میگوید: «فرمانداران ایالتی و سازمانهای اصلاحی و هیئتهای عفو مشروط که مدتهاست سیستم آزادی پیش از موعدشان بسیار بسیار کند بوده است، اکنون در انجام هر کاری که آنها را در معرض ریسک سیاسی قرار بدهد احتیاط میکنند. اکثریت افرادی که در زندانهای ایالتی نگهداری میشوند افرادی هستند که مرتکب جرائم خشن شدهاند که این جزء موارد حساسیت برانگیز و دردسرساز در اصلاح سیستم عدالت کیفری است.»
با لابی گروههای حامی حقوق زندانیان در ایالتها برای آزادی زندانیان، آنها بیشتر روی افراد آسیب پذیرتر، از جمله سالمندان و افرادی که سابقه بیماری داشتهاند، تمرکز کردهاند. برترام میگوید: «ایالاتها این درخواستها را دریافت کردهاند و از آنها برای ایجاد سیاستهای آزادسازی استفاده کردهاند که اکنون بسیار سختگیرانه هستند... بنابراین ما میبینیم که ایالتها محدودیتی را برای آزادی زندانیان گذاشتهاند که نیازمند یک سری شرایط است، از جمله آسیبپذیر بودن از نظر پزشکی، نزدیک بودن به پایان دوره حبس، سن بالای 50 سال، و عدم ارتکاب جرائم خشن.»
تفاوت میان افرادی که مرتکب جرائم خشن شدهاند و افرادی که مرتکب جرائم غیر خشن شدهاند سالهاست که جنبش اصلاح عدالت کیفری را از پا انداخته است. زیرا این تفاوت باعث شده است که زندانیان به دو گروه تقسیم بشوند: یک گروه که میتوان برایشان حق و تخفیف در نظر گرفت و گروهی که نمیتوان برایشان هیچ حق و تخفیفی قائل شد. بحران ویروس کرونا هم نتوانسته که این مسئله را تغییر بدهد و یکی از شرایطی که مسئولان برای مشمولیت محدود آزادی قرار دادهاند، عدم محکومیت به جرائم خشن است.
اما حذف محکومان به جرائم خشن از تخفیفات مرتبط با کرونا اصولا باعث تضعیف تلاشهایی میشود که برای جلوگیری از شیوع گسترده ویروس در زندانها انجام میشود.
پس از آنکه فرماندار نیویورک اندرو کومو در اوایل این هفته پیشنیازهای آزادی زندانیان را بیشتر کرد، ائتلافی از گروههای حامی زندانیان در نیویورک در بیانیهای اعلام کرد: «ما به اینکه فقط محکومان به جرائم غیر خشن که 90 روز به پایان محکومیتشان مانده است بتوانند از گسترش کرونا پشت میلههای زندان نجات پیدا کنند، اعتراض داریم.» این گروه اشاره کرده که تاکنون فقط 162 نفر از زندانهای نیویورک آزاد شدهاند و این یعنی کمتر از 0.5 درصد از جمعیت زندانیان این ایالت. حداقل 15 نفر پس از مبتلا شدن به کووید 19 در زندانهای نیویورک جان خود را از دست دادهاند.
ائتلاف حامیان میگوید: «کومو بهترین روشها را نادیده میگیرد و امیدوار است که صرفا از طریق روابط عمومی، مسیر خود را از میان این بحرانی که زندانها را در بر گرفته است باز کند... نیویورکیهای زندانی که قبلا محکوم به جرائم خشن شدهاند، به ویژه سالمندان و آنهایی که دهها سال در زندان به سر بردهاند، محکوم به مرگ نیستند.»
اما حتی در ایالاتی که قول آزادی گروههای محدودی از مردم داده شده است نیز این آزادسازی ها به اندازه کافی سریع پیش نمیروند. همانطور که Intercept گزارش داده است، فرماندار نیوجرسی،فیل مورفی، در اوایل آوریل یک فرمان اجرایی را صادر کرد و اجازه داد که زندانیان پرخطر و دیگر زندانیانی که مرتکب جرائم غیر خشن شدهاند موقتا آزاد شوند. اما چند هفته بعد، کمتر از 3 درصد از افرادی که مشمول این فرمان میشدند آزاد شده بودند و حداقل 38 نفر از زندانیان فوت کرده بودند. در پنسیلوانیا فرماندار این ایالت، تام ولف، اجازه آزادی موقت افرادی را داد که واجد یک سری شرایط بودند. اما با آن که حدودا 1800 نفر مشمول این آزادی موقت میشدند، تنها 150 نفر تا یک ماه بعد آزاد شدند.
برترام می گوید: «ما شاهد آن هستیم که ایالتها متعهد میشوند تعداد مشخص و یا تا سقف مشخصی از افراد را آزاد کنند که این عدد معمولا بین چند صد نفر تا چند هزار نفر است و با این حال باز هم برای کاهش شیوع ویروس کرونا در زندانها کافی نیست. اما همین تعداد هم محقق نمیشود.»