آسیا و کشورهای کوچک اقیانوسیه عقب تر از بقیه جهان در سهم داشتن وزیران زن هستند. به طور میانگین کمتر از 10 درصد از وزیران در دولت ها درنواحی آسیا و اقیانوسیه (بدون استرالیا و زلاند نو) زن هستند.
به گزارش خبرگزاری زنان ، زنان جهان 2010 روند حرکت و آمارها ، نشریه ای است که به وسیله بخش آماری سازمان ملل متحد تهیه می شود و هر پنج سال یکبار همان گونه که در برنامه اقدام پکن خواسته شده انتشار می یابد.
این نشریه آمار و تحلیل درباره وضعیت زنان و مردان در جهان با تاکید بر موقعیت کنونی و تحولات در طی زمان ارائه می دهد.
این گزارش که بر مبنای آمارهای به دست آمده از سوی کارگزاری های بین المللی و ملی تدارک دیده شده ، مشتمل بر خط مشی گسترده ای درحوزه های متعدد از جمله جمعیت و خانواده ، سلامت ، آموزش ، کار ، توانمندی و تصمیم گیری ، خشونت علیه زنان ، محیط زیست و فقر است .
سند حاضر بر یافته های کلیدی مرتبط با منطقه آسیا و اقیانوسیه تاکید دارد:
جمعیت و خانواده
جمعیت: جمعیت جهان در 2010 به رقم نزدیک به 7 میلیارد رسیده که 61 درصد آن در منطقه آسیا و اقیانوسیه زندگی می کنند. دو ناحیه هر کدام حدود یک چهارم تمامی جمعیت جهان را در خود جای داده اند: جنوب مرکزی آسیا (26 درصد) و آسیای شرقی (23 درصد)
نسبت جنسی جمعیت: در جهان 57 میلیون مرد بیشتر از زن زندگی می کند که مترادف است با نسبت جنسی 102 مرد به 100 زن. در آسیا این مقدار نسبتا بالا یعنی 106 در جنوب مرکزی، آسیای غربی و شرقی به تفکیک است در حالیکه در جنوب شرقی آسیا حدود 99 است.
جمعیت سالمند: از آنجا که امروزه مردم، به ویژه زنان، عمر طولانی تری دارند میزان جمعیت 60 ساله به بالا همواره رو به افزایش است. در حال حاضر، مردم سالمند 11 درصد جمعیت جهان را تشکیل می دهند. در آسیا، این نسبت متغیر است و از رقم کم 7 درصد در جنوب مرکزی آسیا و غرب آسیا تا رقم زیاد 14 درصد در شرق آسیا تفاوت دارد. زمان مندی: زنان نسبت به مردان زمان بیشتری را به کار در خانه، اجتماع یا کار داوطلبی سپری می کنند.
برای مثال در کامبوج زنان به طور متوسط روزانه سه ساعت به چنین کارهای روزمره ای می پردازند و این در مقایسه با کمتر از یک ساعت مردان است. ارقام مشابه برای زنان شش ساعت در عراق و چهار ساعت در ژاپن است که در مقابل یک ساعت برای مردان در کشورهای مذکور است.
سلامت
دلایل مرگ و میر: در اقیانوسیه غربی، بیماری های قلبی عروقی علت عمده مرگ و میر است، در حالیکه سرطان برای هر دو جنس زن و مرد دومین دلیل به شمار می آید. همچنین احتمال مرگ در اثر بیماری های تنفسی دراقیانوسیه غربی بیشتر از هر منطقه دیگر جهان است.
اچ آی وی و ایدز: دو سوم تمامی افرادی که با اچ آی وی و ایدز در جهان زندگی می کنند در جنوب صحرای آفریقا به سر می برند که در پی آن جنوب و جنوب شرقی آسیا قرار می گیرد جایی که تخمین زده می شود بیش از 4 میلیون نفردر 2007، ناقل ویروس باشند. در آسیا تنها یک شیوه عمده برای انتقال بیماری وجود ندارد، بلکه تزریق مواد مخدر و روابط جنسی حفاظت نشده شامل تن فروشی، رابطه دو جنس مخالف، همگی از عوامل مهم انتقال هستند.
مراقبت پیش از تولد : از اواسط دهه 1990 در بسیاری از مناطق جهان بخشی از زنان که مراقبت های پیش از تولد نوزادشان دریافت کردند رو به افزایش بوده است. این پیشرفت عمدتا در جنوب آسیا چشمگیر بوده، جایی که به میزان 19 درصد یعنی از 49 درصد در 1996 به 68 درصد در 2000 تا 2008 افزایش یافته است.
برعکس، درصد زنان که حداقل یکبار در دوران حاملگی مراقبت پیش از تولد دریافت کرده اند، در جنوب شرقی آسیا در دوره ذکر شده در حد 77 درصد ثابت مانده است.
سقط جنین اجباری: اکثریت غالب سقط جنین های اجباری در کشورهای در حال توسعه انجام می شود، جایی که سقط جنین ایمن محدود است.
تعداد 26 میلیون سقط جنین در 2003 در آسیا به تنهایی به ثبت رسیده است. در کشور هایی مانند هندوستان، اگرچه سقط جنین در همه موارد آزاد است، دسترسی به خدمات ارائه شده به وسیله پرسنل لایق متغیر است.
مرگ ومیر کودکان: اگرچه موارد مرگ ومیر کودکان در حال کاهش است اما هنوز نسبتا این میزان در آسیا بالا است ومرگ 65 کودک در هر 1000 تولد زنده برای دختران 56 برای کودکان پسر در 2010 - 2005به ثبت رسیده است.
مرگ کودکان دختر به ویژه در بعضی از مناطق آسیا شامل افغانستان، چین، هندوستان و پاکستان زیاد است.
آموزش
بیسوادی : آسیای شرقی شاهد یکی از سریع ترین میزان کاهش در تعداد زنان و مردان بیسواد بوده است. این تعداد از 186 میلیون در 1990 به 72 میلیون در 2007 رسید که نرخ 60 درصدی کاهش را به ثبت رساند. طی همین دوره در آسیای جنوب مرکزی و آسیای غربی تعداد بیسوادان مرد کاهش یافت اما تعداد بیسوادان زن در واقع افزایش یافت.
جمعیت بدون آموزش: نسبت جمعیت بدون آموزش در آسیای جنوبی با 49 درصد برای زنان و 36 درصد برای مردان زیاد است. در مقایسه این نسبت کمتر از 2 درصد برای هر دو جنس مذکر و مونث در آسیای مرکزی و اقیانوسیه است.
ثبت نام برای آموزش ابتدایی: ثبت نام خالص برای آموزش ابتدایی - نسبت پسران و دختران مربوط به گروه سنی آنان، که وارد نظام آموزشی می شوند - در سراسر جهان افزایش یافته است.
نسبت های کودکانی که در دبستان ها ثبت نام کرده اند از 90 درصد برای دختران در آسیای شرقی و آسیای جنوب شرقی و برای پسران در آسیای شرقی، آسیای جنوب شرقی و آسیای غربی فراتر رفته است.
آموزش عالی: در جهان تسلط مردان در سهم آموزش عالی معکوس گردیده است. آمار موجود نشان می دهد زنان هنوز اکثریت را در آسیا و اقیانوسه به دست نیاورده اند. در 2007 سهم زنان در آموزش عالی در آسیای شرقی و اقیانوسیه 48 درصد و برای آسیای جنوبی و غربی 41 در صد بوده است.
کار
مشارک نیروی کار: با وجود افزایش اندکی که در مشارکت زنان آسیای جنوبی در دو دهه اخیر مشاهده گردیده، تنها 36 درصد زنان بین سن 15 و بیشتر در نیروی کار در 2010 حضور داشتند.
در مقایسه، آسیای شرقی کاهش مشارکت نیروی کار زنان را در دو دهه گذشته شاهد بوده، در عین حال این ناحیه نشانگر یکی از بالا ترین نرخ های مشارکت نیروی کار زنان (69 درصد) را درمیان تمامی نواحی جهان داشته است.
شغل بر اساس بخش: بخش خدمات، منبع برجسته شغل برای زنان در آسیای شرقی است، یعنی جایی که در آن 76 درصد استخدام زنان به ثبت رسیده است. خدمات، بخش مهمی برای زنان در آسیای جنوب شرقی است که 45 درصد از شغل های زنان را شامل می شود.
در عین حال این مورد در آسیای جنوبی صحت ندارد یعنی جایی که زنان در اغلب اوقات در گیر بخش کشاورزی(55 درصد) هستند. صنعت نماینده بخش مهمی برای کار زنان در هرکدام از این مناطق نیست. برای مردان بخش خدمات 62 درصد مشاغل را در آسیای شرقی شامل می شود اما فقط 43 درصد درآسیای جنوبی و جنوب شرقی را شامل می گردد.
بخش مشاغل غیر رسمی: زنان و مردان بسیاری در کشور های در حال توسعه در بخش غیر رسمی مشغول به کار هستند. اگرچه در استخدام هستند اما بسیاری از آنان تحت پوشش قوانین ملی کار نبوده و از مزایای تامین اجتماعی و استخدامی بی بهره اند.
در هندوستان در بین هم زنان و هم مردان که در استخدام بخش غیر کشاورزی هستند، بیش از80 درصد کارهای غیر رسمی را در بخش غیر رسمی به عهده دارند.
فاصله درآمدی: گرایش بیشتری در شکاف درآمدی بین زنان و مردان در کشور های آسیایی در مقایسه با کشور های آمریکای لاتین وجود دارد. در هر چهارکشور از شش کشور آسیا - اقیانوسیه که آمار آنها موجود است، میانگین دستمزد زنان در بخش تولید کمتر از 70 درصد مزد مردان بوده است.
جمهوری کره یکی از بزرگترین اختلاف درآمدی بین زنان و مردان را در جهان دارد: دستمزد زنان در بخش تولید به طور میانگین تنها برابر با 57 درصد حقوق مردان است.
مرخصی زایمان: مقررات مرخصی زایمان در بیشتر کشورهای آسیایی وجود دارد اما بیشتر آنها کمتر از حد متعارف 14 هفته است که در کنوانسیون حمایت از زایمان مصوب کنفرانس بین المللی کار در 2000 تصویب گردیده است. مرخصی پدری در حال حاضر در تعداد کمی از کشورهای آسیایی مانند اندونزی (2 روز) و فیلیپین ( 7 روز) ارائه می گردد.
قدرت و تصمیم گیری
زنان در مجالس (پارلمان ها): نسبت میانگین حضور زنان درهر یک از مجالس قانون گذار تا دو برابر در 14 سال گذشته در آسیای مرکزی، آسیای جنوب شرقی و آسیای جنوبی افزایش یافته است. میانگین نسبت زنان در مجلس در چهار ناحیه آسیا در حال حاضر از 14 درصد در آسیای شرقی به 20 درصد درآ سیای جنوب شرقی متفاوت است. کشورهای کوچک در ناحیه اقیانوسیه (بدون در نظر گرفتن استرالیا و زلاندنو) کمترین حضور نمایندگان زن را در پارلمان ها یعنی فقط 3 درصد به طور میانگین دارند.
سهمیه جنسیتی: اجراء سهمیه جنسیتی موجب حضور بیشتر زنان در مجالس ملی افغانستان، بنگلادش، هندوستان، نپال و پاکستان شده است. در آن کشورها به طور میانگین زنان 22 درصد از وکلای مجلس را در مجلس نمایندگان در 2009 تشکیل می دادند، که 4 کشور از سهمیه جنسیتی استفاده نکردند و میانگین فقط 7 درصد نماینده زن در پارلمان داشتند.
وزیران زن: آسیا و کشورهای کوچک اقیانوسیه عقب تر از بقیه جهان در سهم داشتن وزیران زن هستند. به طور میانگین کمتر از 10 درصد از وزیران در دولت ها درنواحی آسیا و اقیانوسیه (بدون استرالیا و زلاند نو) زن هستند. همراه با آفریقای شمالی، این نواحی کمترین تعداد زنان وزیر را در جهان دارند. در آسیا و اقیانوسیه تنها کشورهایی که 20 درصد یا بیشتر وزیر زن دارند عبارتند از مغولستان، نپال و تی مور لسته.
خشونت علیه زنان
خشونت علیه زنان: خشونت علیه زنان پدیده ای جهانی است. در عین حال نسبت زنانی که خشونت فیزیکی را در طول عمر خود به وسیله مباشر در جرم تجربه کرده اند از یک کشور تا کشور دیگر متفاوت است. در بین کشور های آسیا، این نسبت در هنگ کنگ 12 درصد، در آذربایجان 13 درصد، در فیلیپین 15 درصد، در هند 21 درصد و کامبوج 23 درصد است.
خشونت فیزیکی: نسبت زنانی که خشونت فیزیکی را به وسیله شریکها و محارم خود حد اقل یک بار در طول عمر تجربه کرده اند، 6 در صد در هنگ کنگ و 10 درصد در فیلیپین بوده است. این ارقام بیشتر از 40 درصد در بنگلادش، ساموآ، جزایرسلیمان و ترکیه است.
کتک زدن همسر: کتک زدن همسر بیان واضح غلبه مردانه است. در عین حال انتظار می رود زنان در اغلب اوقات کتک خوردن را بر اساس اوضاع اجتماعی دیرینه در مورد زنان تحمل نمایند. برا ی مثال 9 در صد زنان در فیلیپین کتک خوردن از دست شوهران خود را به دلیل رفتن به بیرون از خانه بدون اجازه شوهرقابل توجیه می دانند. درارمنستان نظریه مشابه 10 درصد در حالیکه 18 درصد در اندونزی و 40 درصد زنان در ترکمنستان بر این باورند.
محیط زیست
تهیه آب: هنگامی که در منزل، آب مهیا نیست، سختی تهیه آن به گونه ای عمده به دوش زنان است. در مناطق روستایی آسیا، در 30 درصد از خانواده ها زنان مسئول مهیا کردن آب هستند در حالیکه این رقم برای مردان 13 درصد است. برای مثال در مناطق روستایی هندوستان زنان معمولا تهیه کنندگان آب برای 48 درصد از خانواده ها هستند در حالیکه این درصد برای مردان فقط 6 است.
سوخت برای آشپزی: هنوز نسبت بزرگی از خانوارها در جنوب شرقی و جنوب آسیا عمدتا وابسته به سوخت های جامد برای آشپزی هستند که این سوخت ها خطر سلامتی را افزایش می دهند. این امر برای 80 درصد از خانوارهای بنگلادشی، کامبوجی و مردم جمهوری دمکراتیک خلق لائوس رخ می دهد. در چنین احوالی زنان بیشتر در معرض آلودگی با غلظت بالا و در نتیجه دچار شدن به بیماری های ریوی می شوند زیرا آنان زمان بیشتری نسبت به مردان برای آشپزی صرف می نمایند.
بلایای طبیعی: به نظر می رسد زنان و دختران نسبت به بلایای طبیعی آسیب پذیر تر هستند زیرا کمتر دسترسی به اطلاعات و مهارت های زندگی دارند و اغلب اوقات نسبت به مردان برای خارج شدن از منزل محدودیت هایی دارند.برای مثال زنان بیشتری در برابر سونامی دسامبر 2004 در بسیاری از نقاط از پای درآمدند. در اندونزی در چهار روستا در منطقه آچه شمالی، مرگ ومیر زنان 77 درصد کل تلفات را شامل می شد. در مناطق سونامی زده در سریلانکا زنان بیش از 13 هزار مورد مرگ و افراد مفقود الاثر که معادل 65 درصد کل تلفات می شد را تشکیل می دادند.
فقر
حق ارث و دارایی: در بیش از نیمی از کشور های آسیا، زنان به وسیله قوانین مدون و مرسوم در باره حق ارث و دارایی شرایط نامساعد دارند. عوامل نابرابری جنسیتی در باره حق ارث در 25 کشور از 42 کشور آسیایی وجود دارد.
نا برابری جنسیتی در باره حق مالکیت زمین در 21 کشور آسیایی مشخص شده است. برای مثال در مناطق شهری ویتنام 21 درصد از مالکیت ها و مناطق مسکونی به نام زنان و 61 درصد به نام مردان و 18 درصد مشترک بین زنان و مردان است. در مناطق روستایی مالکیت 8 درصد از زمین های کشاورزی و جنگلی به نام زنان، 87 درصد در مالکیت مردان و 5 درصد در ید مالکین مشترک است.
مخارج نقدی: تعداد قابل توجهی از زنان درکشور های آسیای جنوبی اختیار خرج کردن پولی که خود به دست می آورند را ندارند. نسبت زنان متاهل بین 15 تا 49 سال که اختیار خرج کردن درآمد خود را ندارند در هندوستان زیاد است (18 درصد) در نپال (14 درصد) و در بنگلادش (13 درصد) درمقایسه با کشور های آسیای مرکزی و جنوب شرقی جایی که این میزان بین 3 تا 7 درصد متفاوت است.
تصمیم گیری: در صد زنان متاهل که مشارکت در تصمیم گیری خانوار دارند در آسیا بسیار پایین است، اگرچه به پائینی آفریقا نیست. در آسیا، زنان از کشورهای آسیای جنوب شرقی مانند کامبوج، اندونزی و فیلیپین توان تصمیم گیری بیشتری در باره خریدهای خانوارنسبت به زنان از کشورهای آسیای جنوبی مانند بنگلادش، هندوستان و نپال دارند.
برای مثال نسبت زنان که معمولا خودشان یا با همکاری همسرشان تصمیم برای خرید خانوار می گیرند بیش از 75 درصد در 3 کشور آسیای جنوب شرقی ذکر شده است اما تقریبا بیشتر از 50 درصد در 3 کشور آسیای جنوبی مذکوراست.